خوشبختانه در حال حاضر حوزه پزشکی رو به پیشرفت است و این تکامل چشمگیر در زمینه درمان سرطان نیز تا حد زیادی قابل مشاهده خواهد بود. همچنین پیشرفت‌هایی که در زمینه تکنولوژی‌های درمانی ایجاد شده‌اند تاثیرات قابل توجهی بر روی تشخیص و درمان انواع سرطان‌ها داشته‌اند. یکی از این تکنیک‌های فوق پیشرفته، پرتودرمانی با شدت بهینه شده است که IMRT خوانده می‌شود.
در نظر داشته باشید پرتودرمانی تنها یک ابزار ساده در حوزه پزشکی نیست، بلکه یک وسیله تنظیم شده است که به طور دقیق تومورها را هدف قرار می‌دهد و در عین حال بافت سالم را حفظ می‌کند. با کمک این ابزار می‌توان جهش قابل توجه در زمینه مبارزه با سرطان را مشاهده و درک کرد. برای آشنایی بیشتر با پرتو درمانی با شدت بهینه شده این مطلب را تا انتها دنبال کنید.

IMRT چیست؟

پرتو درمانی با شدت بهینه شده شکل پیشرفته‌ای از پرتودرمانی است که به منظور بهترین درمان سرطان استفاده می‌شود. برخلاف روش‌های سنتی پرتودرمانی که دوز تابش و تشعشع آن‌ها یکنواخت است، این روش درمانی از شتاب‌دهنده‌های خطی کنترل شده توسط کامپیوتر برای تغییر شدت تابش پرتوها استفاده می‌کند.
بنابراین این روش درمانی با هدف‌گیری دقیق‌تری تومورها را مورد درمان قرار می‌دهد. طی پرتودرمانی نوین و مدرن آسیب به بافت‌های سالم اطراف تومورها نیز به حداقل می‌رسد. این روش درمانی بیشتر برای سرطان‌هایی کاربرد دارد که سلول‌ها و توده‌های سرطانی در نزدیکی اندام‌ها و ساختارهای حیاتی بدن قرار دارند.
برای مثال تومورها مغزی، سرطان پروستات و سرطان‌های سر یا گردن با این روش پرتودرمانی مدرن قابل درمان خواهند بود. با بهینه شدن شدت پرتوهای ساطع شده متخصصان می‌توانند از بافت سالم بدن فرد بیمار محافظت کنند و با دور بالاتری از تابش پرتو به طور مستقیم تومور را تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین اثربخشی این روش درمانی نسبت به سایر روش‌ها بیشتر بوده و عوارض جانبی کمتری دارد.

آشنایی با تکنیک انجام IMRT

تکنیک اصلی انجام پرتودرمانی با شدت بهینه شده، تابش پرتو با شدت‌های متفاوت است که بر روی بافت‌های توموری بیشترین دوز را دارد، اما بر روی بافت‌های سالم خبری تابش ناخواسته کاهش می‌یابد. تکنولوژی پیشرفته کامپیوتر به طراحی بهتر تابش دوزها کمک می‌کند.
ناگفته نماند تکنیک استفاده شده در این روش رادیوتراپی برای درمان تومورهای سرطانی و البته غیر سرطانی کارآمد است. این تکنیک به استفاده از پرتوهای فوتون و پروتون وابسته خواهد بود، که البته پرتودرمانی با پروتون در ایران وجود ندارد. دقت پرتودهی در این روش رادیوتراپی نشان‌دهنده تکنیک کارآمد آن است.
با این تکنیک متخصص می‌تواند در نرم‌افزار کامپیوتری مورد نظر میزان دوز مورد نظر برای تابش به هر توده سرطانی را مشخص کند و منتظر عملکرد نهایی بماند.

اصول اولیه مربوط به IMRT

روش درمانی IMRT از یک نرم‌افزار پیچیده برای ایجاد برنامه درمانی دقیق براساس مطالعات به دست آمده از تصویربرداری استفاده می‌کند. اولین اصل در پرتودرمانی با شدت بهینه شده، انجام تصویربرداری دقیق همانند سی تی اسکن یا ام آر آی است.

با این روش‌های تصویربرداری متخصص می‌تواند شکل و محل اصلی تومور را تشخیص دهد. در نتیجه برنامه درمانی دقیق‌تری برای بیمار در نظر گرفته می‌شود.

در ادامه با استفاده از نرم‌افزار برنامه‌ریزی درمان پیشرفته، انکولوژیست پرتودرمانی می‌تواند تومور و بافت‌های سالم اطراف را مشخص می‌کند.

در واقع با استفاده از این نرم‌افزار، میزان توزیع بهینه دوز تشعشع مورد نیاز برای درمان موثر تومور نیز مشخص می‌شود. همچنین آسیب‌ به بافت‌های سالم نیز تا حد ممکن کاهش می‌یابد. طی پرتودرمانی تضمین می‌شود تومور دوز تجویزشده را دریافت می‌کند و در عین حال از اندام‌های سالم مجاور محافظت می‌شود.

---

مطالعه بیشتر: تغذیه بعد از پرتودرمانی

---

مزایای پرتودرمانی IMRT

موفقیت IMRT بیش از هر چیزی به فناوری متکی است. نوآوری‌هایی همانند تصویربرداری سه بعدی، الگوریتم‌های کامپیوتری و سیستم‌های برنامه‌ریزی درمانی نحوه انجام پرتودرمانی را متحول کرده‌اند. این فناوری به روز، از دقت و صحت تشخیص پرتودرمانی خبر می‌دهد، بدین ترتیب پرتو درمانی با شدت بهینه شده مزایای زیادی دارد که برخی از آن‌ها را در ادامه شرح می‌دهیم:

•  پیشرفت در زمینه درمان سرطان: یکی از مهم‌ترین مزایای این روش درمانی پیشرفت در بهبود آسیب‌های وارد شده به خاطر سرطان است. دوزهای بالا تابش با دقت فوق‌العاده کار خود را انجام می‌دهند. این امر به ویژه در مناطقی که اندام‌های حیاتی در مجاورت تومور قرار دارند بسیار مهم است. با حفاظت از بافت‌های سالم، این نوع پرتودرمانی به کاهش عوارض جانبی و بهبود کیفیت زندگی بیمار در طول دوره درمانی کمک می‌کند.
• برزو عوارض جانبی جزئی: روش سنتی به دلیل آسیب به بافت‌های سالم اطراف توده‌های سرطانی عوارض پرتو درمانی قابل توجهی به همراه داشت. در مقابل این روش پرتودرمانی نوین به کاهش اثرات مضر کمک می‌کند و به بیماران این امکان را می‌دهد تا سلامت و رفاه کلی خود را در طول دوره درمان حفظ کنند.
• بهبود نتایج درمان: مطالعات نشان داده‌اند IMRT می‌تواند در مقایسه با پرتودرمانی معمولی نتایج درمانی بهتری ارائه دهد. دوزهای بالاتر این روش درمانی بر روی تومورها تمرکز دارند و شانس از بین رفتن تومورها نیز افزایش می‌یابد.

مراقبت‌های بعد از انجام IMRT

قرار ملاقات‌های بعدی برای نظارت بر پاسخ بدن بیمار به درمان و نحوه مدیریت هر نوع عوارض جانبی بالقوه ضروی است. تیم انکولوژی ارزیابی‌های منظمی انجام می‌دهد و برنامه درمانی را در صورت لزوم تنظیم می‌کند تا بهترین نتایج ممکن نیز تضمین شوند.
شما به عنوان یک بیمار برای اینکه به نتیجه مورد نظر روش درمانی خود دست یابید، باید به توصیه‌ها و دستورالعمل‌های متخصص مورد نظر توجه داشته باشید و طی آن‌ها عمل کنید. هر چه به این نکات توصیه‌شده بیشتر توجه داشته باشید به طور حتم نتیجه بهتری دریافت خواهید کرد.

---

مطالعه بیشتر: مراقبت بعد از پرتودرمانی

---

سخن پایانی

در این مطلب توضیح دادیم که پرتودرمانی با شدت بهینه شده نشان‌دهنده پیشرفت قابل توجهی در درمان سرطان است و به بیماران کمک می‌کند تا زودتر از شر بیماری خود خلاص شوند. این روش درمانی مدرن و دقیق به مبارزه با تومورها مشغول است و در عین حال آسیب به بافت‌های سالم را به حداقل می‌رساند.
تکنیک IMRT یک روش درمانی پیشرفته است که به دقت و مهارت تیم درمانی وابسته است و اگر به درستی اجرا نشود، نتایج آن می‌تواند از روش‌های قدیمی هم بدتر باشد. به همین دلیل، انتخاب مراکز معتبر که به تمامی جنبه‌های علمی و عملی IMRT توجه دارند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در مرکز پردیس نور نیلو، بهترین مرکز پرتودرمانی تهران، ما دوره‌های آموزشی ویژه‌ای برای متخصصان کشور برگزار می‌کنیم.
در صورتی که اطلاعات بیشتری در مورد پرتودرمانی با شدت بهینه شده نیاز دارید، بهتر است از دکتر فرازمند کمک و راهنمایی بگیرید. این متخصص می‌تواند اطلاعات دقیقی را در مورد شرایط درمانی و نتیجه پرتودرمانی با شدت بهینه شده در اختیارتان قرار دهد.

 

نویسنده :

دکتر بــرنا فــرازمـند

متخصص رادیوتراپی و انکولوژی

«تصمیم‌گیری آگاهانه» حق اساسی هر فرد است. ما در سایت drfarazmand.com با ارائه دقیق‌ترین و به‌روز‌ترین اطلاعات در مورد انواع سرطان و پاسخ به سوالات شما، کمک می‌کنیم بهترین انتخاب‌ها را داشته باشید