سرطان تخمدان یکی از بیماری‌های خطرناک و شایع در زنان است. با این حال، با انجام چند روش ساده می‌توان از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد. در ادامه به برخی از روش‌های جلوگیری از ابتلا به سرطان تخمدان پرداخته شده است .

هیچ راه شناخته شده‌ و قطعی برای پیشگیری از سرطان تخمدان وجود ندارد، اما عواملی هستند که احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش می‌دهند.

عوامل کاهش ابتلا به سرطان تخمدان

• استفاده از قرص‌های جلوگیری از بارداری به مدت پنج سال یا بیشتر
• بستن لوله‌ها، برداشتن تخمدان‌ها، برداشتن لوله‌های فالوپ یا هیسترکتومی (برداشتن رحم و گاهی گردن رحم)
• زایمان
• شیر دادن. برخی مطالعات نشان داده که در زنانی که به مدت یک سال یا بیشتر شیردهی داشته‌اند، احتمال ابتلا به سرطان تخمدان کاهش می‌یابد.

با پزشکتان درباره روش‌های پیشگیری از سرطان تخمدان صحبت کنید. با اینکه این عوامل ممکن است در کاهش احتمال ابتلای شما به سرطان تخمدان ارتباط داشته باشد، این راه‌ها به همه پیشنهاد نمی‌شود و برای هر کدام از آن‌ها منافع و ضررهایی وجود دارد و هر چند شما با داشتن این عوامل، احتمال ابتلایتان به سرطان تخمدان کم‌تر می‌شود، اما به این معنی نیست که قرار نیست هیچ وقت به سرطان تخمدان مبتلا شوید.

برای جلوگیری از ابتلا به سرطان تخمدان، چه بخوریم؟

رژیم غذایی و سبک زندگی، ممکن است در کاهش احتمال ابتلا به برخی سرطان‌ها نقش داشته باشند و یکی از این سرطان‌ها، سرطان تخمدان است. یک رژیم غذایی سالم و سبک زندگی سالم، می‌تواند به بهبود کیفیت کلی زندگی شما و آمار بقای بیماران مبتلا به سرطان تخمدان کمک کند. یادتان باشد، با اینکه رژیم غذایی و سبک زندگی با درمان‌های دارویی همراهی دارند، اما هیچ وقت جایگزین آن‌ها نمی‌شوند.

دنبال کردن یک رژیم غذایی پر از مواد مغذی، سبزیجات، میوه‌ها و چربی‌های سالم و دوری از غذاهای فراوری شده، با کاهش خطر ابتلا به سرطان تخمدان همراه است و می‌تواند شرایط سلامتی بیمارانی با این سرطان را نیز بهبود ببخشد.

در یک تیم پزشکی که شامل یک انکولوژیست و یک کارشناس تغذیه می‌شود، می‌توان توصیه‌های مناسب جهت تغذیه و سبک زندگی را بر اساس سلامت کلی فرد، پیش‌آگهی بیماری‌اش و غیره را  به او داد.

در این مطلب، ما درباره تاثیر رژیم‌های غذایی خاصی روی سرطان تخمدان صحبت می‌کنیم و توصیه‎‌هایی درباره‌ غذاهایی که باید مصرف کنید و نباید مصرف کنید نیز به شما می‌دهیم.

تاثیر رژیم های غذایی در پیشگیری از سرطان تخمدان

رژیم‌های غذایی خاصی از جمله رژیم‌های گیاهخواری و یا رژیم‌های غنی از سبزیجات چلیپایی، ممکن است با کاهش احتمال ابتلا به سرطان تخمدان همراه باشند.

سبزیجات چلیپایی

رژیم غذایی غنی از سبزیجات چلیپایی ممکن است با کاهش خطر ابتلا به سرطان تخمدان در برخی افراد همراه باشد. در مطالعه‌ای در سال 2018 که 657 زن مبتلا به سرطان و 1275 زن بدون سرطان تخمدان، در آن حضور داشتند، ارتباطی بین ابتلا به سرطان تخمدان و خوردن سبزیجات چلیپایی یافت شد.

محققان یک رابطه قوی بین مصرف زیاد سبزیجات چلیپایی و به خصوص گل کلم و کاهش ابتلا به سرطان تخمدان یافتند.

شرکت کنندگانی که بیشترین میزان از مصرف این سبزیجات را داشتند، کم‌ترین خطر ابتلا به سرطان تخمدان را نیز داشتند. به نظر می‌رسید که این خطر با مصرف 10 واحد سبزیجات چلیپایی در ماه، همراه بود.

سبزیجات چلیپایی حاوی میزان زیادی از گلوکوزینولات هستند و حین خُرد کردن، پختن و جویدن این سبزیجات، گلوکوزینولات، شکسته شده و تبدیل به ایزوتیوسیانات می‌شود. این مواد حاوی ویژگی‌های ضد سرطان هستند و ممکن است روی سوخت‌وساز مواد سرطان‌زا تاثیر داشته باشند.

نقش غذاهای گیاهی در پیشگیری از سرطان تخمدان

رژیم‌هایی که بر پایه سبزیجات هستند، رژیم‌هایی هستند که غنی از غذاهای گیاهی از جمله میوه، سبزیجات، لوبیا و آجیل‌ها هستند و میزان بسیار کمی از غذاهای حیوانی مثل شیر و گوشت در آن‌ها وجود دارد.

خوبی‌ها و منافع استفاده از این رژیم در کاهش احتمال ابتلا به سرطان تخمدان عبارتند از موارد زیر:

• کاهش مراحل التهابی
• بهبود پاسخ به انسولین
• کاهش آسیب ژنی توسط مواد اکسیدان
• افزایش میزان باکتری‌های مفید در روده

تاثیر رژیم پر از کلسیم و عاری از گلوکوز در پیشگیری

مطالعات در مورد نقش رژیم پر از کلسیم در احتمال ابتلا به سرطان تخمدان یکدست نیست. هنوز نمی‌توان ارتباط قوی بین مصرف کلسیم و لبنیات بین ابتلا یا محافظت از سرطان تخمدان را بیان کرد.

غربالگری سرطان تخمدان

با توجه به انجمن سرطان آمریکا، حدود 20 درصد از موارد سرطان تخمدان در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود. زمانی که این بیماری زود تشخیص داده می‌شود، نرخ بقای 5 ساله‌اش به حدود 94 درصد می‌رسد.

هیچ آزمایش غربالگری خاصی برای افرادی که علائمی ندارند و در خطر بالای ابتلا به سرطان تخمدان نیستند، پیشنهاد نشده است.

البته ممکن است پزشک، انجام سونوگرافی واژینال یا آزمایش خون برای اندازه گیری CA125 را در افرادی که در خطر زیادی از ابتلا به این سرطان هستند، پیشنهاد کند.

افرادی که علائم زیر را دارند، احتمال ابتلایشان به سرطان تخمدان بیشتر می‌باشد:

• سندرم‌های ارثی
• جهش ژنتیکی
• سابقه فامیلی قوی از ابتلا به سرطان تخمدان

راه‌های بهتری برای غربالگری سرطان تخمدان در حال بررسی هستند. البته هم اکنون هیچ راه قابل اعتمادی برای غربالگری آن وجود ندارد.

علائم و نشانه‌های سرطان تخمدان را بشناسید !

آیا نیاز به انجام مشاوره ژنتیک است؟

آزمایش‌های ژنتیک برای سرطان تخمدان و پستان موجود است. بیشتر سرطان‌های تخمدان از طریق جهش‌های ارثی به وجود نمی‌آیند، با این وجود شیوع آن به اندازه‌ای است که در افرادی که مبتلا به سرطان تخمدان می‌شوند آزمایش ژنتیکی پیشنهاد شود.

آزمایش ژنتیک علت برخی از سرطان‌های تخمدان و پستان را پیدا نمی‌کند، زیرا ژن‌هایی که در این سرطان‌ها تحت تاثیر قرار می‌گیرند، هنوز شناخته نشده‌اند.

بهتر است قبل از انجام آزمایش ژنتیک، مشاوره ژنتیک انجام شود تا متوجه شوید که آیا نیاز به انجام آزمایش ژنتیک وجود دارد یا خیر.

معمولا انجام آزمایش ژنتیک در صورتی توصیه می‌شود که شما موارد زیر را داشته باشید:

• سابقه خانوادگی قوی ابتلا به سرطان پستان و تخمدان
• داشتن یکی از نژادهای یهوی، اروپای شرقی و یا اشکنازی و داشتن سابقه خانوادگی متوسط ابتلا به سرطان تخمدان یا پستان
• داشتن سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پستان و یکی از شرایط داشتن سرطان دیگر یا سرطان در پستان مقابل، نوع سرطان، سابقه خانوادگی و پیش آگهی مربوط به سن.
• داشتن سابقه شخصی ابتلا به سرطان تخمدان ، لوله فالوپ یا سرطان پریتونئال اولیه
• جهش‌های ژنی BRCA1 و BRCA2 و یا سایر جهش‌های ژنی ارثی در خانواده

نتیجه گیری

در این مطلب درباره راه‌های پیشگیری از سرطان تخمدان خواندیم و آموختیم که هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری صد در صد از سرطان تخمدان وجود ندارد. اما برخی موارد مثل رعایت رژیم غذایی و سبک زندگی در کاهش ابتلای ما به این سرطان کمک می‌کنند.

منابع :

medicalnewstoday.com

cdc.gov

mayoclinic.org

cdc.gov

نویسنده :

دکتر بــرنا فــرازمـند

متخصص رادیوتراپی و انکولوژی

«تصمیم‌گیری آگاهانه» حق اساسی هر فرد است. ما در سایت drfarazmand.com با ارائه دقیق‌ترین و به‌روز‌ترین اطلاعات در مورد انواع سرطان و پاسخ به سوالات شما، کمک می‌کنیم بهترین انتخاب‌ها را داشته باشید