شیمی‌درمانی یکی از رایج‌ترین روش‌های درمانی برای مقابله با سرطان خون است که با استفاده از داروهای خاص، سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهد و رشد آن‌ها را متوقف یا کند می‌کند. این روش، اگرچه گاهی با عوارض جانبی همراه است، اما نقش مهمی در کنترل بیماری و افزایش شانس بهبود دارد. در ادامه این مقاله، با چگونگی انجام شیمی‌درمانی، روند درمان، مراحل مختلف و انواع داروهای مورد استفاده آن آشنا خواهید شد. تا انتها همراه ما باشید.

مطالعه کنید: علائم سرطان خون [ انواع، تشخیص، پیشگیری و درمان]         

سرطان خون یا لوسمی چیست و انواع آن کدام است؟

لوسمی، نوعی سرطان با منشأ سلول‌های خون‌ساز در مغز استخوان (بافت اسفنجی واقع در مرکز اغلب استخوان‌ها) است. این عارضه با جهش در DNA یک سلول مغز استخوان آغاز شده و منجر به تولید گلبول‌های سفید غیرطبیعی می‌گردد که تکثیر افسارگسیخته داشته و جایگزین سلول‌های خونی سالم می‌شوند. عدم تعادل سلولی حاصله می‌تواند سبب بروز کم‌خونی، اختلال در مکانیسم انعقاد خون و تضعیف عملکرد سیستم ایمنی بدن گردد. علائم این بیماری ممکن است شامل خستگی، عفونت‌های مکرر، استعداد به خونریزی، کبودی‌های غیرقابل توجیه، تورم غدد لنفاوی و تب پایدار باشد.

سرطان خون می‌تواند با پیشرفت سریع (حاد) یا آهسته (مزمن) تظاهر یابد. علاوه بر سرعت پیشرفت، لوسمی بر اساس نوع رده سلولی خونی درگیر نیز قابل دسته‌بندی است. چهار نوع اصلی آن عبارت‌اند از:

• لوسمی حاد میلوئیدی (AML): آغاز در سلول‌های میلوئیدی نابالغ (میلو بلاست).
• لوسمی حاد لنفوسیتی (ALL): آغاز در سلول‌های لنفوئیدی نابالغ (لنفوبلاست).
• لوسمی مزمن میلوئیدی (CML): آغاز در سلول‌های میلوئیدی بالغ.
• لوسمی مزمن لنفوسیتی (CLL): آغاز در سلول‌های لنفوئیدی بالغ، به طور معمول لنفوسیت‌های B.

اگرچه لوسمی در افراد با سنین مختلف بروز می‌کند، لیکن برخی از انواع آن در گروه‌های سنی خاص شیوع بیشتری دارند. برای نمونه، ALL در کودکان شایع‌ترین نوع بوده، درحالی‌که CLL عموماً افراد بالای 55 سال را مبتلا می‌سازد. به‌طور کلی، لوسمی حدود 3% از کل سرطان‌ها را شامل شده و سالانه هزاران مورد جدید ابتلا به آن تنها در ایالات متحده تشخیص داده می‌شود.

درمان لوسمی برای بسیاری از بیماران عمدتاً بر پایه شیمی‌درمانی استوار است، هرچند رویکرد دقیق درمانی بسته به نوع و مرحله سرطان متغیر خواهد بود.

شیمی درمانی سرطان خون چگونه انجام می‌شود؟

شیمی‌درمانی در درمان لوسمی از ترکیب اختصاصی داروهای قوی به منظور مبارزه سیستمیک با سرطان بهره می‌گیرد. این روش درمانی به گونه‌ای طراحی شده است که با ورود به جریان خون و گردش در سراسر بدن، سلول‌های با تکثیر سریع، از جمله گلبول‌های سفید غیرطبیعی موجود در مغز استخوان را هدف قرار داده و نابود سازد.

بسته به جزئیات طرح درمانی، تجویز شیمی‌درمانی می‌تواند به صورت داخل وریدی، خوراکی یا از طریق تزریق صورت پذیرد. علاوه بر این، این روش می‌تواند به عنوان درمان مستقل یا در ترکیب با درمان CAR T-cell، ایمونوتراپی یا پیوند مغز استخوان به منظور افزایش اثربخشی به کار گرفته شود. همچنین، اثر شیمی‌درمانی بر اساس از بین بردن سلول‌هایی است که با سرعت بالا رشد و تقسیم می‌شوند؛ ویژگی‌ای که در سلول‌های سرطانی دیده می‌شود. اما مشکل اینجاست که برخی از سلول‌های سالم بدن نیز چنین ویژگی‌ای دارند؛ مثل سلول‌های روده، پوست یا مغز استخوان. به همین دلیل، داروهای شیمی‌درمانی ممکن است به این سلول‌های سالم نیز آسیب بزنند و منجر به بروز برخی عوارض ناخواسته در طول درمان شوند

مطالعه کنید: از کجا بفهمیم شیمی درمانی جواب داده است؟

لازم به ذکر است، پروسه درمان به فاصله کوتاهی پس از تشخیص بیماری آغاز شده و شامل تجویز چندین داروی شیمی‌درمانی در طی چند روز خواهد بود. ازآنجایی‌که شیمی‌درمانی علاوه بر سلول‌های لوسمی، به سلول‌های سالم مغز استخوان نیز آسیب می‌رساند، بستری شدن در بیمارستان تا زمان بهبودی ضروری خواهد بود. این دوره معمولاً بین چهار تا هشت هفته به طول می‌انجامد.

شیمی درمانی سرطان خون با چه داروهایی انجام می‌گیرد؟

برخی از داروهای شیمی‌درمانی که معمولاً در روند درمان مورد استفاده قرار گیرند عبارت‌اند از:

• وینکریستین
• دوکسوروبیسین
• دانوروبیسین
• سیکلوفسفامید
• سیتارابین
• آسپاراژیناز
• متوترکسات
• مرکاپتوپورین
• ایداروبیسین

این داروها به‌صورت ترکیبی و طی چند هفته تجویز می‌شوند که در اصطلاح به آن رژیم شیمی‌درمانی گفته می‌شود.

انتخاب بهترین دکتر برای شیمی درمانی سرطان خون

برای انتخاب بهترین پزشک جهت انجام شیمی‌درمانی در سرطان خون، باید مجموعه‌ای از عوامل کلیدی را مدنظر قرار داد. پیش از هر چیز، تخصص پزشک در هماتولوژی و آنکولوژی بالینی اهمیت ویژه‌ای دارد، چرا که درمان سرطان خون نیازمند دانش دقیق در زمینه رفتار سلول‌های خونی و پاسخ آن‌ها به داروهای شیمی‌درمانی است. علاوه بر مدرک و تجربه، آشنایی پزشک با پروتکل‌های درمانی روز دنیا و توانایی او در تطبیق روش‌های درمان با شرایط فردی هر بیمار (مانند سن، وضعیت عمومی سلامت و نوع لوسمی) نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. همچنین حضور پزشک در یک مرکز درمانی معتبر با تیم درمان چند تخصصی و دسترسی به امکانات پیشرفته مانند داروهای هدفمند، پشتیبانی روانی و مراقبت‌های حمایتی، می‌تواند شانس موفقیت درمان را افزایش دهد.

فراموش نکنید که رابطه انسانی نیز اهمیت بسیاری دارد؛ پزشکی که شنونده خوبی باشد، اطلاعات را شفاف ارائه دهد و در تمام مراحل درمان همراهی مؤثر داشته باشد، می‌تواند تأثیر مثبتی بر روحیه و زندگی بیمار بگذارد. مشاوره با بیماران قبلی، بررسی سابقه پزشکی پزشک در منابع معتبر و دریافت نظر دوم از یک متخصص دیگر نیز در این انتخاب بسیار کمک‌کننده است.

شیمی درمانی سرطان خون در مراحل مختلف

درمان اختصاصی سرطان خون به عوامل مختلفی از جمله نوع لوسمی، وضعیت سلامت عمومی و سن شما بستگی دارد. اما عموماً، شیمی‌درمانی برای سرطان خون شامل مراحل متعددی است که در ادامه به توضیح هر یک خواهیم پرداخت:

درمان القایی (Induction therapy)

در بسیاری از انواع لوسمی، شیمی‌درمانی القایی به عنوان نخستین مرحله درمان به شمار می‌رود. هدف از این مرحله، القای وضعیت بهبودی سرطان از طریق کاهش سریع تعداد سلول‌های بدخیم در خون و مغز استخوان است. اغلب بیماران ترکیبی اختصاصی از داروهای آنتراسایکلین، دوکسوروبیسین و سیتارابین را به صورت تزریق وریدی در جلسات متعدد و برنامه‌ریزی شده طی بازه زمانی چهار الی شش هفته دریافت می‌نمایند. شایان‌ذکر است که برخی از بیماران پیش از دستیابی به وضعیت بهبودی، نیازمند گذراندن چندین دوره درمان القایی می‌باشند. اگرچه درمان القایی می‌تواند از اثربخشی بالایی برخوردار باشد، این درمان فشرده قادر است به طور چشمگیری سیستم ایمنی بدن را تضعیف نموده و منجر به کاهش شمار سلول‌های خونی گردد که به طور موقت خطر بروز عفونت و سایر عوارض را افزایش می‌دهد. ازاین‌رو، این مرحله از شیمی‌درمانی برای لوسمی معمولاً مستلزم بستری شدن بیمار در بیمارستان است.

موفقیت درمان القایی از اهمیت بسزایی در آماده‌سازی بستر برای مراحل آتی درمان لوسمی، از جمله درمان تحکیمی و درمان نگهدارنده، برخوردار است. هدف از این مراحل، حذف هرگونه سلول سرطانی باقی‌مانده و پیشگیری از بازگشت لوسمی می‌باشد.

مطالعه کنید: انواع سرطان بدخیم و روش‌ درمان

درمان تحکیمی (Consolidation therapy)

درمان تحکیمی که با عنوان درمان پس از بهبودی نیز شناخته می‌شود، اغلب به عنوان دومین مرحله از شیمی‌درمانی در درمان لوسمی و پس از حصول موفقیت در درمان القایی و دستیابی به وضعیت بهبودی سرطان به کار گرفته می‌شود. این مرحله معمولاً شامل تجویز دوز بالای داروی سیتارابین در چهار دوره درمانی است تا بدین‌وسیله سلول‌های لوسمی احتمالی باقی‌مانده که می‌توانند منجر به عود بیماری گردند، مورد هدف قرار گیرند.

بسته به نوع لوسمی و وضعیت سلامت عمومی بیمار، شیمی‌درمانی پس از بهبودی ممکن است در ترکیب با سایر روش‌های درمانی نظیر درمان هدفمند، ایمونوتراپی یا پیوند مغز استخوان به کار رود. اگرچه این مرحله از شیمی‌درمانی در درمان لوسمی می‌تواند روندی دشوار و طاقت‌فرسا باشد، لیکن گامی مهم در تضمین بهبودی پایدار بیماری و دستیابی به مطلوب‌ترین نتیجه و ارتقای کیفیت زندگی بیماران محسوب می‌گردد.

درمان نگهدارنده (Maintenance therapy)

درمان نگهدارنده، به عنوان آخرین مرحله درمانی برای برخی از انواع لوسمی، نظیر لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL)، با هدف پیشگیری از بازگشت بیماری و حفظ وضعیت بهبودی در بلندمدت انجام می‌پذیرد. در مقایسه با درمان القایی و درمان تحکیمی، درمان نگهدارنده از شدت کمتری برخوردار بوده و معمولاً شامل تجویز دوز پایین‌تری از داروهای شیمی‌درمانی بر اساس یک برنامه زمان‌بندی‌شده مشخص می‌باشد.

آخرین مرحله شیمی‌درمانی برای لوسمی، بسته به نوع بیماری و ویژگی‌های طرح درمانی، می‌تواند از چند ماه تا چندین سال به طول انجامد. نظر به اینکه این مرحله قادر است به نحو چشمگیری احتمال عود سرطان را کاهش دهد، درمان نگهدارنده اغلب به عنوان جزء حیاتی راهبرد کلی درمان، به ویژه در مورد بیماران خردسال مبتلا به لوسمی به شمار می‌رود.

پیشگیری از درگیری سیستم عصبی مرکزی (CNS)

پیشگیری از درگیری سیستم عصبی مرکزی، مرحله‌ای تخصصی از شیمی‌درمانی برای لوسمی است که برای جلوگیری یا درمان گسترش سلول‌های سرطانی به مغز و نخاع طراحی شده است. برخی از انواع لوسمی، مانند ALL، خطر بالاتری برای حمله به CNS دارند که پیشگیری را به بخش اساسی درمان تبدیل می‌کند. برخلاف شیمی‌درمانی سیستمیک استاندارد که به دلیل سد خونی – مغزی نمی‌تواند به طور مؤثر به CNS برسد، این مرحله از شیمی‌درمانی برای لوسمی شامل یک رویکرد هدفمند است، مانند تزریق مستقیم داروها به مایع مغزی نخاعی (شیمی‌درمانی داخل نخاعی)، شیمی‌درمانی سیستمیک با دوز بالا یا پرتودرمانی جمجمه. هدف از پیشگیری از درگیری CNS، از بین بردن سلول‌های لوسمی پنهان در CNS و کاهش خطر عود سرطان در این ناحیه حیاتی از بدن است. این مرحله از شیمی‌درمانی برای لوسمی ممکن است در طول درمان القایی یا درمان تحکیمی آغاز شود و اغلب به طور دوره‌ای در طول کل فرایند درمان تکرار می‌شود.

---

بهترین روش های درمان سرطان در دنیا

---

عوارض شیمی درمانی سرطان خون

شیمی‌درمانی در درمان سرطان خون با مخاطرات و عوارض جانبی احتمالی متعددی همراه است. علت اصلی این امر، هدف قرار دادن غیر گزینشی سلول‌های با تکثیر سریع و عدم امکان تفکیک بین سلول‌های بدخیم و سالم توسط داروهای شیمی‌درمانی است. در صورت تأثیرپذیری سلول‌های سالم از این داروها، عوارض جانبی نظیر خستگی، تهوع، استفراغ، ریزش مو و التهاب مخاط دهان ممکن است بروز نماید. همچنین، شیمی‌درمانی از طریق کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون، سیستم ایمنی بدن را تضعیف نموده و احتمال بروز عفونت را افزایش می‌دهد.

سایر عوارض جانبی احتمالی شیمی‌درمانی در درمان سرطان خون شامل کم‌خونی، استعداد به خونریزی و کبودی (به دلیل کاهش تعداد پلاکت‌ها) و آسیب به ارگان‌های حیاتی نظیر کبد، کلیه‌ها و قلب است. خطرات بلندمدت این روش درمانی نیز می‌تواند شامل ناباروری، بروز سرطان‌های ثانویه و عوارض شناختی یا عصبی پایدار باشد. با اجرای تدابیر مراقبتی حمایتی و انجام نظارت دقیق، اغلب می‌توان این خطرات را به حداقل رسانده و ایمنی و اثربخشی درمان را ارتقا بخشید.

در صورت مشاهده هرگونه علائم عفونت، از جمله افزایش دما به بالای 37.5 درجه سانتیگراد یا کاهش آن به زیر 36 درجه سانتیگراد، یا احساس ناخوشی عمومی، ضروری است فوراً با پزشک یا پرستار خود تماس حاصل نمایید، زیرا عفونت‌ها می‌توانند به سرعت منجر به وخامت حال بیمار شوند.

در خصوص باروری، لازم به ذکر است که اگرچه بسیاری از افراد پس از درمان سرطان خون توانایی باروری خود را حفظ می‌کنند، اما شیمی‌درمانی احتمالا در برخی افراد تأثیر گذاشته و احتمال بارداری در زنان یا پدر شدن در مردان را کاهش دهد. در صورت وجود هرگونه نگرانی در این زمینه، توصیه می‌شود پیش از آغاز درمان با پزشک خود مشورت نمایید تا ایشان ضمن ارائه توضیحات لازم در خصوص چگونگی تأثیر درمان بر باروری، در صورت لزوم شما را به یک متخصص باروری ارجاع دهند.

---

عوارض بلندمدت درمان سرطان

---

شیمی درمانی سرطان خون حاد

یکی از روش‌های رایج برای مقابله با سرطان خون حاد، شیمی‌درمانی است؛ روشی که در آن از داروهای خاصی برای از بین بردن یا مهار سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. این داروها از طریق تزریق به رگ، زیر پوست یا مایع اطراف مغز و نخاع وارد بدن شده و گاهی نیز به صورت خوراکی تجویز می‌شوند.

پس از ورود به بدن، داروهای شیمی‌درمانی از طریق جریان خون به بخش‌های گوناگون بدن منتقل می‌شوند. به همین دلیل، این روش برای درمان سرطان‌هایی مانند سرطان خون که گستردگی زیادی دارند، مؤثر است. البته ممکن است مصرف این داروها با عوارضی همراه باشد.

به‌طورکلی، در بیشتر مبتلایان به سرطان خون حاد میلوئیدی (AML)، شیمی‌درمانی به عنوان درمان اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بااین‌حال، در بیمارانی که وضعیت جسمی مناسبی ندارند، احتمالا انجام شیمی‌درمانی شدید توصیه نشود.

مراحل شیمی درمانی سرطان خون حاد

در درمان سرطان خون حاد نوع AML، شیمی‌درمانی در چند گام مشخص انجام می‌شود که هر کدام هدف خاصی را دنبال می‌کنند:

1. نخستین گام، مرحله‌ای است که با شدت بالا و در مدت‌زمان کوتاهی (معمولاً حدود هفت روز) آغاز می‌شود. در این دوره تلاش می‌شود سلول‌های سرطانی از خون پاک‌سازی شده و سطح آن‌ها در مغز استخوان به وضعیت طبیعی بازگردد.
2. پس از آن، مرحله‌ای فرا می‌رسد که پس از بهبود اولیه بیمار شروع می‌شود. در این مرحله تمرکز روی ازبین‌بردن سلول‌های باقی‌مانده‌ای است که با چشم قابل‌تشخیص نیستند؛ اما ممکن است هنوز در بدن حضور داشته باشند. برای این منظور، داروهای شیمی‌درمانی در بازه‌های منظم و با فاصله‌های مشخص تجویز می‌شوند تا هم‌زمان به بدن زمان کافی برای ترمیم داده شود.
3. در نهایت، مرحله‌ای طولانی‌تر آغاز می‌شود که با دوزهای کم دارو ادامه می‌یابد و ممکن است چند ماه تا چند سال به طول بینجامد. این بخش از درمان که بیشتر برای نوع خاصی از بیماری به نام APL به کار می‌رود، باهدف جلوگیری از بازگشت بیماری طراحی شده است.

درمان AML، نوعی از سرطان خون

عوارض جانبی شیمی درمانی سرطان خون حاد

همان‌طور که گفته شد، داروهای مورد استفاده در شیمی‌درمانی، علاوه بر سلول‌های سرطانی، ممکن است به سلول‌های سالم نیز آسیب بزنند. این اتفاق می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی در بدن شود. شدت و نوع این عوارض معمولاً به ترکیب دارویی و مقدار مصرف آن بستگی دارد. در مورد شیمی‌درمانی برای سرطان خون حاد، برخی از پیامدهای احتمالی عبارت‌اند از:

• ریزش موی قابل‌توجه
• بروز زخم‌هایی در نواحی دهان
• کاهش میل به غذا که گاهی باعث لاغری ناخواسته می‌شود
• تهوع مکرر همراه با استفراغ
• اختلال در عملکرد روده، مانند یبوست یا اسهال

علاوه بر این، بعضی از داروهای خاص شیمی‌درمانی مورد استفاده در درمان لوسمی حاد نیز، اثرات جانبی ویژه‌ای دارند که باید مورد توجه قرار گیرند. برای نمونه، مصرف سیتارابین در دوزهای بالا می‌تواند موجب خشکی چشم شود و عملکرد برخی نواحی مغز را تحت‌تأثیر قرار دهد که این موضوع می‌تواند اختلالاتی در تعادل یا هماهنگی حرکتی ایجاد کند. اگر چنین علائمی ظاهر شود، پزشک ناچار به کاهش مقدار مصرف دارو یا حتی توقف آن خواهد شد. همچنین گروهی از داروها به نام انتراسایکلین‌ها (مانند دائونوروبیسین و ایداروبیسین) ممکن است به عضله قلب آسیب برسانند؛ به همین دلیل برای افرادی که پیش‌زمینه بیماری قلبی دارند، این داروها معمولاً تجویز نمی‌شوند.

از کدام داروها برای شیمی درمانی سرطان خون حاد استفاده می شود؟

درمان لوسمی حاد میلوئیدی (AML) معمولاً شامل تجویز داروهای شیمیایی مختلف است. این داروها معمولاً به صورت ترکیبی به کار گرفته می‌شوند تا اثربخشی درمان افزایش یابد. به‌عنوان‌مثال، سیتارابین که با نام سیتوزین آرابینوزید نیز شناخته می‌شود، اغلب به همراه یک آنتراسایکلین مانند دائونوروبیسین (داونومایسین) یا ایداروبیسین تجویز می‌گردد.

هزینه شیمی درمانی سرطان خون به چه مواردی بستگی دارد؟

هزینه شیمی‌درمانی سرطان خون به عوامل متعددی بستگی دارد که هر کدام می‌توانند نقش مهمی در تعیین میزان نهایی مخارج درمان ایفا کنند. در ادامه، به ذکر این عوامل خواهیم پرداخت:

• نوع سرطان خون (مانند لوسمی حاد یا مزمن، میلوئیدی یا لنفوبلاستیک)
• مرحله پیشرفت بیماری
• طرح درمانی پیشنهادی
• نوع داروهای شیمی‌درمانی تجویز شده
• تعداد دوره‌های درمان
• نحوه تجویز دارو (تزریقی، خوراکی یا داخل نخاعی)
• نوع بیمارستان (دولتی یا خصوصی)
• دسترسی به بیمه درمانی و میزان پوشش آن
• هزینه‌های بستری
• آزمایش‌های تشخیصی و مراقبت‌های حمایتی

---

شیمی درمانی بهتر است یا پرتو درمانی؟

---

احتمال عود سرطان خون بعد از شیمی درمانی

احتمال عود سرطان خون پس از شیمی‌درمانی، حقیقتی است که همواره در پسِ ذهن بیماران و پزشکان وجود دارد. این احتمال، بسته به نوع سرطان خون، مرحلة بیماری در زمان تشخیص، پاسخ اولیة بیمار به شیمی‌درمانی و عوامل فردی دیگر، متغیر است. برای مثال، در برخی از انواع لوسمی حاد لنفوبلاستیک در کودکان که با شیمی‌درمانی به بهبودی کامل می‌رسند، احتمال عود می‌تواند نسبتاً پایین باشد. اما در مقابل، در برخی از انواع لوسمی میلوئیدی حاد یا در بیمارانی که پاسخ اولیة مطلوبی به درمان نداده‌اند، این خطر می‌تواند بالاتر باشد.

پزشکان با انجام معاینات منظم، آزمایش‌های دوره‌ای و درنظرگرفتن تمام جوانب، همواره در تلاش برای شناسایی زودهنگام هرگونه نشانة عود و به‌کارگیری اقدامات لازم هستند؛ اما متأسفانه، اطمینان صددرصدی از عدم بازگشت بیماری وجود ندارد و این واقعیتی است که بیماران در طول مسیر درمان با آن روبرو هستند.

باوجود این واقعیت، پیشرفت‌های چشمگیر در علم پزشکی و روش‌های درمانی، روزنه‌های امید را همواره روشن نگه داشته است. پژوهش‌های مداوم منجر به توسعة داروهای جدید، روش‌های ایمونوتراپی و درمان‌های هدفمند شده که می‌توانند در صورت عود بیماری، گزینه‌های درمانی مؤثرتری را پیش روی بیماران و پزشکان قرار دهند. همچنین، با تشخیص زودهنگام و پیگیری‌های دقیق، می‌توان در بسیاری از موارد، عود بیماری را به خوبی مدیریت کرده و حتی به بهبودی مجدد دست یافت.

تعداد جلسات شیمی درمانی سرطان خون

در روند درمان سرطان خون با شیمی‌درمانی، معمولاً برنامه‌ها به‌صورت دوره‌ای تنظیم می‌شوند. هر دوره درمانی معمولاً از چند جلسه دارودرمانی پی‌درپی تشکیل شده و پس از آن، مدتی بدون درمان برای استراحت بدن در نظر گرفته می‌شود. برای نمونه، ممکن است فرد بیمار پنج روز پیاپی دارو دریافت کند و سپس حدود سه هفته بدون مصرف دارو سپری کند. به این توالی، یک دوره درمانی گفته می‌شود. تعداد و جزئیات این دوره‌ها بسته به نوع خاص سرطان خون و داروهایی که پزشک تجویز می‌کند متفاوت است.

شیمی درمانی سرطان خون چقدر طول میکشد؟

مدت‌زمان بهبودی می‌تواند بسته به شدت شیمی‌درمانی انجام شده، نوع لوسمی و وضعیت کلی سلامت بیمار متغیر باشد. انجام مراقبت‌های پیگیرانه، شامل معاینات پزشکی منظم و آزمایش‌های خون، به‌منظور نظارت بر روند بهبودی بیمار، بررسی علائم احتمالی عود سرطان و رسیدگی به هرگونه عوارض جانبی بلندمدت، از اهمیت بسزایی برخوردار خواهد بود.

مراقبت‌های حمایتی، همراه با رعایت یک رژیم غذایی مغذی و انجام فعالیت‌های بدنی سبک، می‌تواند به تسریع روند بهبودی و تسهیل زندگی بیمار در طول درمان کمک نماید.

در دوره نقاهت پس از شیمی‌درمانی برای سرطان خون چه انتظاراتی وجود دارد؟

در طول دوره بهبودی پس از انجام شیمی‌درمانی برای لوسمی، بیمار می‌تواند انتظار داشته باشد که با ترمیم بافت‌های بدن، به‌تدریج از شدت عوارض جانبی کاسته شده و سطح انرژی وی افزایش یابد. شمار سلول‌های خونی که اغلب در طول درمان در سطح پایینی قرار دارد، معمولاً شروع به بازگشت به مقادیر طبیعی نموده و به بازگشت عملکرد سیستم ایمنی و بهبود وضعیت کلی سلامت کمک می‌کند. بااین‌وجود، برخی از آثار شیمی‌درمانی، نظیر خستگی و اختلالات شناختی خفیف (اصطلاحاً مغز شیمیایی) ممکن است همچنان باقی بمانند.

ایا شیمی درمانی برای سرطان خون جواب می دهد؟

شیمی‌درمانی می‌تواند در درمان بسیاری از انواع سرطان خون یا لوسمی مؤثر واقع شود؛ به ویژه هنگامی که در چارچوب یک برنامه‌ریزی درمانی جامع و متناسب با زیرگروه خاص لوسمی به کار گرفته شود. در درمان لوسمی‌های حاد، نظیر لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL) یا لوسمی میلوئیدی حاد (AML)، شیمی‌درمانی در بسیاری از بیماران با موفقیت منجر به بهبودی می‌گردد و با پیشرفت‌های حاصل در تحقیقات درمانی، نرخ بقای طولانی‌مدت نیز به طور پیوسته در حال افزایش است. در مورد لوسمی‌های مزمن، مانند لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL) یا لوسمی میلوئیدی مزمن (CML)، شیمی‌درمانی اغلب به منظور افزایش اثربخشی در ترکیب با سایر روش‌های درمانی، نظیر درمان هدفمند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌طورکلی، شیمی‌درمانی به‌عنوان رکن اساسی درمان سرطان خون یا لوسمی و ابزاری ضروری در مدیریت این سرطان و دستیابی به بهبودی محسوب می‌شود.

نویسنده :

دکتر بــرنا فــرازمـند

متخصص رادیوتراپی و انکولوژی

«تصمیم‌گیری آگاهانه» حق اساسی هر فرد است. ما در سایت drfarazmand.com با ارائه دقیق‌ترین و به‌روز‌ترین اطلاعات در مورد انواع سرطان و پاسخ به سوالات شما، کمک می‌کنیم بهترین انتخاب‌ها را داشته باشید