تشخیص سرطان رحم با کمک علائم بالینی و نشانه‌ها، تصویربرداری و بیوپسی انجام می‌شود. در این صفحه در مورد انواع اقداماتی که برای تشخیص سرطان رحم استفاده می‌شود توضیح داده می‌شود.

پزشکان از آزمایش­‌های زیادی برای تشخیص سرطان استفاده می­‌کنند. آن­ها همچنین آزمایش‌هایی انجام می­‌دهند تا بفهمند آیا سرطان به بخش دیگری از بدن پخش شده است یا نه. به انتشار یا پخش شدن سرطان به بخش دیگری از بدن، «متاستاز» می‌گوییم. برای مثال اگر سرطان پخش شده باشد، اقدامات تصویر برداری مثل اسکن سی‌تی می­‌تواند آن را نشان دهد. تصویر برداری‌ها، تصاویری از داخل بدن را نشان می­‌دهند.

در اکثر انواع سرطان، بیوپسی (نمونه‌برداری بافتی) تنها راه تشخیص قطعی برای تعیین درگیری قسمتی از بدن است. در بیوپسی، پزشک نمونه کوچکی از بافت را بر‌می‌دارد تا در آزمایشگاه ارزیابی شود. اگر بیوپسی امکان پذیر نباشد، پزشک ممکن است آزمایش‌های دیگری پیشنهاد دهد که به تشخیص بیماری کمک خواهد کرد.

این بخش، گزینه­‌های تشخیص سرطان رحم را شرح می­‌دهد. انجام همه آزمایش‌ها برای هر بیماری نیاز نیست. ممکن است پزشکتان هنگام انتخاب یک آزمایش تشخیصی موارد زیر را در نظر بگیرد:

• نوع سرطان مورد شک
• علائم و نشانه­‌های شما
• سن و سلامت عمومی شما
• نتایج آزمایش‌­های طبی قبلی

راههای تشخیص سرطان رحم

علاوه بر معاینه بدنی، ممکن است آزمایش‌­های زیر برای تشخیص سرطان رحم استفاده شوند:

معاینه لگنی

پزشک نواحی رحم، واژن، تخمدان­ها و راست روده را برای بررسی هر یافته غیرمعمول معاینه می­‌کند. آزمایش پاپ اسمیر که اغلب با معاینه لگنی انجام می­‌شود، در اصل برای بررسی سرطان دهانه رحم استفاده می­‌شود؛ اما گاهی اوقات ممکن است آزمایش پاپ اسمیر سلول­های غده‌­ای غیرطبیعی را نشان دهد که به دلیل سرطان رحم ایجاد شده‌­اند.

درباره پاپ اسمیر بیشتر بخوانید.

بیوپسی (نمونه‌برداری) اندومتر

بیوپسی روشی است که در آن مقدار کمی از بافت برای ارزیابی زیر میکروسکوپ برداشته می­‌شود. بقیه آزمایش‌­ها می­‌توانند احتمال وجود سرطان را مطرح کنند، اما فقط بیوپسی می­‌تواند باعث تشخیص قطعی بیماری شود. یک پاتولوژیست (آسیب‌شناس) نمونه­ (ها) را تجزیه‌وتحلیل می­‌کند. پاتولوژیست پزشکی است که در تفسیر تست­‌های آزمایشگاهی و ارزیابی نمونه­‌های سلولی و بافتی برای تشخیص بیماری تخصص دارد.

در بیوپسی اندومتر، پزشک نمونه کوچکی از بافت را با استفاده از یک لوله بسیار نازک برمی‌دارد. این لوله از راه دهانه رحم وارد رحم می­‌شود و با استفاده از مکش، نمونه بافتی برداشته می‌شود. این فرایند چند دقیقه طول می­‌کشد. پس از این اقدام، زن ممکن است کرامپ (انقباض ناگهانی و دردناک) و خونریزی واژینال داشته باشد. این علائم به طور معمول به سرعت برطرف خواهند شد و می‌­توان آن‌ها را با مصرف یک داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) طبق دستور پزشک کاهش داد. بیوپسی اندومتر اغلب یک روش بسیار دقیق برای تشخیص سرطان رحم است. افرادی که قبل از این آزمایش خونریزی غیرطبیعی واژینال دارند، ممکن است نیاز به دیلاتاسیون و کورتاژ هم داشته باشند (D&C را در پایین ببینید)، حتی اگر هیچ سلول غیرطبیعی در حین بیوپسی یافت نشود.

---

همه چیز درباره علائم سرطان رحم

---

دیلاتاسیون و کورتاژ (D&C)

دیلاتاسیون (باز کردن دهانه رحم) و کورتاژ (تراشیدن یا نمونه‌برداری از لایه پوششی رحم) که به طور مخفف D&C گفته می‌شود، روشی برای برداشتن نمونه­‌های بافتی از رحم است. برای جلوگیری از احساس درد در حین این عمل، به بیمار داروی بیهوشی یا بی‌حسی داده می­‌شود. D&C اغلب به همراه هیستروسکوپی (روشی برای مشاهده داخل رحم) انجام می­‌شود، بنابراین پزشک می‌­تواند پوشش داخلی رحم (اندومتر) را در حین عمل ببیند. در حین هیستروسکوپی، پزشک یک لوله نازک و انعطاف­‌پذیر را که یک لامپ روی آن دارد، از طریق واژن و دهانه رحم وارد رحم می­‌کند. پس از اینکه در طی بیوپسی یا D&C بافت اندومتر برداشته شد، نمونه از نظر سلول­های سرطانی، هیپرپلازی اندومتر و سایر بیماری­‌ها توسط یک پاتولوژیست بررسی می­‌شود.

تشخیص سرطان رحم با سونوگرافی

به آن، سونوگرافی ترانس واژینال یا سونوگرافی داخلی می‌گوییم. سونوگرافی برای ایجاد تصویر از اندام­های داخلی، از امواج صوتی استفاده می­‌کند. در سونوگرافی داخلی، دستگاه مبدل سونوگرافی وارد واژن می­‌شود و به سمت رحم جهت داده می‌شود تا از آن تصویر بگیرد. اگر اندومتر بیش از حد ضخیم به نظر برسد، ممکن است پزشک تصمیم بگیرد بیوپسی انجام دهد (به توضیحات بالا مراجعه کنید).

سی تی اسکن

‌اسکن سی‌تی با استفاده از اشعه ایکس از زوایای مختلف از داخل بدن عکس می­‌گیرد. یک کامپیوتر این عکس­‌ها را ترکیب می­‌کند، در نهایت تصاویر 3 بعدی پر-جزئياتی ایجاد می­‌شود که هرگونه ناهنجاری یا تومور را نشان می­‌دهد. سی‌تی ‌اسکن می­‌تواند برای اندازه‌­گیری سایز تومور استفاده شود. گاهی اوقات، برای بهترشدن جزئیات تصویر، قبل از اسکن یک رنگ مخصوص به نام ماده حاجب یا ماده کنتراست (ماده حاجب) به بیمار داده می­‌شود. این رنگ ممکن است به داخل رگ بیمار تزریق شود یا به ‌صورت قرص یا مایع خوراکی به بیمار داده شود.

ام آر آی

MRI از میدان­های مغناطیسی برای ایجاد تصاویر واضح از بدن استفاده می‌­کند (و از اشعه ایکس استفاده نمی‌­شود). MRI می­‌تواند برای اندازه­‌گیری سایز تومور استفاده شود. همانند سی‌تی ‌اسکن، قبل از انجام ام آر آی یک رنگ مخصوص به نام ماده حاجب یا ماده کنتراست (حاجب)، ممکن است به‌صورت تزریق داخل وریدی یا خوراکی به بیمار داده شود تا تصویری واضح‌­تر ایجاد شود. اگر برنامه درمانی شامل هورمون‌درمانی باشد، MRI برای گرفتن تصاویر دقیق بسیار مفید است. ام‌آر‌آی اغلب در زنان مبتلا به سرطان رحم درجه پایین استفاده می‌­شود تا میزان رشد سرطان در دیواره رحم را مشخص کند. دانستن این موضوع می‌تواند به تعیین امکان حفظ قدرت باروری فرد کمک کند.

آزمایش مولکولی تومور

پزشک شما ممکن است انجام تست­‌های آزمایشگاهی روی نمونه تومور را توصیه کند تا ژن‌ها و پروتئین‌های خاص و دیگر عوامل منحصر به فرد تومور را شناسایی کند. نتایج این تست­‌ها می‌­تواند به تعیین گزینه­‌های درمانتان کمک کند.

پس از اقدامات تشخیصی سرطان رحم

پس از انجام آزمایش‌های تشخیصی، پزشکتان تمام نتایج را با شما مرور خواهد کرد. اگر تشخیص پزشک سرطان باشد، آزمایش­های بیشتری برای فهمیدن میزان رشد و گسترش بیماری انجام خواهد شد. این آزمایش­ها، به دسته‌بندی بیماری بر اساس مرحله و درجه کمک کرده و به سمت درمان مورد نیاز سوق می‌­دهد.

بخش بعدی در این راهنما، مرحله بندی سرطان رحم است. این بخش سیستمی را توضیح می­‌دهد که پزشکان برای بیان وسعت یا گسترش بیماری از آن استفاده می­‌کنند.

نویسنده :

دکتر بــرنا فــرازمـند

متخصص رادیوتراپی و انکولوژی

«تصمیم‌گیری آگاهانه» حق اساسی هر فرد است. ما در سایت drfarazmand.com با ارائه دقیق‌ترین و به‌روز‌ترین اطلاعات در مورد انواع سرطان و پاسخ به سوالات شما، کمک می‌کنیم بهترین انتخاب‌ها را داشته باشید