سرطان پروستات یکی از سرطان‌هایی است که انجام غربالگری برای آن امکان‌پذیر است. این غربالگری معمولا با آزمایش خون با یا بدون معاینه صورت می‌پذیرد. در این صفحه با غربالگری سرطان پروستات و مزایا و معایب آن آشنا خواهیم شد.

هدف از غربالگری سرطان پروستات، شناسایی سرطان قبل از بروز علائم و نشانه ها است. هر چه سرطان زودتر و در مراحل پایین‌تری کشف شود، شانس موفقیت درمان بیشتر است و طول عمر بیماران نیز بیشتر خواهد بود. دانشمندان آزمایش­‌هایی را برای غربالگری انواع خاصی از سرطان توسعه داده‌اند. اهداف کلی غربالگری سرطان عبارتند از:

• تعداد مرگ‌و‌میر ناشی از سرطان را کاهش دهیم.
• تعداد مبتلایان به آن را کاهش دهیم.

روش‌های غربالگری سرطان پروستات

غربالگری برای پیدا کردن شواهدی از سرطان، در بزرگسالانِ به ظاهر سالم و بدون علامت انجام می­‌شود. برای غربالگری سرطان پروستات، معمولاً از دو آزمایش استفاده می­‌شود:

۱- معاینه پروستات (DRE)

در DRE دکتر دستکش پوشیده، انگشت خود را آغشته به ژل کرده و وارد مقعد نموده و سطح غده پروستات را برای پیدا کردن موارد غیرطبیعی لمس می­‌کند.

بیشتر بخوانید: معاینه مقعدی

۲- آزمایش PSA

به این آزمایش، آزمایش پروستات نیز می­‌گویند. در حال حاضر این آزمایش، مهمترین روش غربالگری سرطان پروستات است. پیشنهاد می‌کنیم مقاله «آزمایش PSA و نحوه تفسیر آن» را بخوانید.

مزایا و معایب غربالگری سرطان پروستات

هر مرد بالای ۵۰ سالی باید جوانب مثبت و منفی غربالگری کانسر پروستات را بداند تا بتواند تصمیم‌گیری آگاهانه‌ای درباره انجام یا عدم انجام آن داشته باشد:

• سود غربالگری: آزمایش PSA برای تشخیص سرطان پروستات در مراحل اولیه سرطان مفید است. این سودمندی در افرادی که احتمال ابتلای بیشتری دارند، بیشتر است. زیرا به برخی کمک می­‌کند قبل از رشد و انتشار سرطان، درمان لازم را دریافت کنند. بنابراین می‌تواند موجب افزایش طول عمر شود.
• ضرر غربالگری: غربالگری PSA ممکن است سرطان­‌هایی با رشد بسیار آهسته را نیز تشخیص دهد. این سرطان‌ها هرگز زندگی فرد را تهدید نمی‌کنند. در نتیجه­، غربالگری سرطان پروستات با استفاده از PSA، ممکن است منجر به درمان­‌های غیر ضروری در این افراد شود. و حتی می­‌تواند باعث ایجاد عوارض جانبی شده و کیفیت زندگی فرد را به طور جدی تحت تأثیر قرار دهد­.

بیشتر بخوانید: طول عمر در سرطان پروستات

آیا باید آزمایش PSA انجام دهم؟

نظر مراجع علمی درباره غربالگری سرطان پروستات کمی متفاوت است، اما در مجموع می‌توان گفت:

• افراد خیلی جوان یا خیلی پیر (که امید به زندگی زیادی ندارند) نیازمند غربالگری نیستند
• در سنین حدود ۵۰ تا ۷۰ سال بهترین زمان برای غربالگری است
• همه افراد قبل از انجام غربالگری باید سود و ضرر غربالگری سرطان پروستات را بدانند
• غربالگری در افرادی که عوامل خطر سرطان پروستات یا سابقه خانوادگی آن را دارند سودمندتر است

بیشتر بخوانید: عوامل خطر ایجاد سرطان پروستات

اگر علامت سرطان پروستات دارید، باید تحت اقدامات تشخیصی قرار بگیرید و بحث غربالگری دیگر مطرح نیست.

چرا غربالگری در افراد بسیار مسن نیاز نیست؟

همانطور که گفته شد، سیر کانسر پروستات در بسیاری از موارد کند است و ممکن است سال‌ها برای بیمار مشکل ایجاد نکند. به همین علت در مبتلایان به سرطان پروستات که امید به زندگی کمی دارند (کمتر از ۵ یا ۱۰ سال)، ما درمانی انجام نمی‌دهیم و صرفا بیمار را تحت نظر می‌گیریم. بنابراین، تشخیص زودرس نیز کمکی به فرد نخواهد کرد، چرا که به جز نگرانی و اضطراب ثمره دیگری برای فرد نخواهد داشت.

بیشتر بخوانید: درمان سرطان پروستات چگونه است؟

جمع‌بندی: غربالگری سرطان پروستات

سرطان پروستات یکی از سرطان‌هایی است که روش غربالگری شناخته‌شده و ساده‌ای دارد. روش غربالگری این سرطان با آزمایش خون است که در آن سطح PSA اندازه‌گیری می‌شود. آقایان در حدود سن ۵۰ تا ۷۰ سال باید مزایا و معایب غربالگری سرطان پروستات را بدانند تا بتوانند درباره انجام یا عدم انجام آن تصمیم‌گیری کنند.

منابع:

auanet.org

Uroweb.org

USPSTF

سوالات متداول: