ام آر آی سینه یک آزمایش تصویربرداری است که از میدان‌های مغناطیسی و امواج رادیویی برای تهیه تصاویر دقیق و کامپیوتری از بافت پستان استفاده می‌کند.

در مورد روش تصویربرداری ام آر آی بیشتر بدانید.

چه کسانی نیاز به ام آر آی سینه دارند؟

این روش عکسبرداری کاربردهای زیادی دارد:

• غربالگری سرطان سینه در افرادی که احتمال ابتلای آنها به این بیماری بالا است (high risk)، یا سابقه شخصی ابتلا به سرطان سینه دارند.
• تشخیص و ارزیابی تومورهای سینه: ممکن است MRI بهتر از ماموگرافی یا سونوگرافی بتواند یک توده کوچک را درون سینه شناسایی کند. این امر به ویژه در خصوص بافت پستانی بشدت متراکم و غیر چربی صدق می‌کند.
• کسب اطلاعات بیشتر در خصوص توموری که پزشک در سینه احساس می‌کند، اما نمی‌تواند در ماموگرافی یا سونوگرافی آن را مشاهده کند.
• تعیین اندازه تومور پس از تشخیص اولیه سرطان سینه.
• بررسی تاثیر شیمی‌درمانی با مشاهده اینکه آیا سرطان در حال کوچک شدن است یا خیر
• یافتن پارگی ایمپلنت سینه.

محدودیت‌های ام آر آی ​​سینه برای غربالگری سرطان

ام آر آی پستان یک آزمایش بسیار کارآمد است. با این حال، ام آر ای جایگزینی برای ماموگرافی نیست، زیرا ممکن است گاهی نتواند سرطانی را که ماموگرافی شناسایی می‌کند، پیدا کند. MRI سینه نیز ممکن است منجر به نتیجه «مثبت کاذب» شود. یعنی این آزمایش توده یا دیگر تغییراتی را پیدا کند که به نظر می‌رسد نشان دهنده سرطان است، اما در واقع سرطان نیست. اگر چنین شود، ممکن است پزشک یک سونوگرافی هدفمند تجویز کند. اگر همچنان نتوان ناحیه را با سونوگرافی مشاهده کرد، ممکن است بیوپسی با هدایت ام آر آی انجام شود.

سیر انجام اسکن

نحوه آماده شدن برای ام آر آی پستان

در صورتی که پریود می‌شوید، ممکن است لازم باشد آزمایش خود را در مقطع خاصی از چرخه قاعدگی انجام دهید تا بهترین نتایج حاصل شود. به عنوان مثال، مرکز MRI ​​ممکن است از شما بخواهد که این فرایند را در روزهای ۵ تا ۱۵ چرخه قاعدگی خود انجام دهید. این موضوع را حتما با پزشک خود در میان بگذارید.

هنگامی که برای MRI خود برنامه‌ریزی می‌کنید، دستورالعمل‌های دقیقی در مورد نحوه آماده شدن برای این آزمایش دریافت خواهید کرد.

در مورد موارد مبهم با تیم مراقبت سلامت خود صحبت کنید. در ادامه چند پیشنهاد کلی آورده‌ایم.

چند پیشنهاد

• در خصوص تمام داروهای مصرفی خود را به پزشک اطلاع دهید. این امر شامل داروهای تجویزی و بدون نسخه، و همچنین گیاهان دارویی و مکمل است. در مورد هرگونه حساسیت دارویی نیز گفتگو کنید.
• اطمینان حاصل کنید که پزشک قبل از آزمایش از دیگر بیماری‌های و مشکلات پزشکی شما، از جمله مشکلات کلیوی یا کبدی مطلع است.
• اگر احتمال دارد باردار باشید به پزشک خود اطلاع دهید.
• اگر در دوران شیردهی هستید به تیم پزشکی خود اطلاع دهید. شیردهی می‌تواند بر وضوح تصاویر در ام آر آی اثر بگذارد و هچنین ممکن است ام آر آی بهترین گزینه ممکن برای شما نباشد. ممکن است پزشک توصیه کند تا ۴ الی ۶ ماه پس از اتمام شیردهی منتظر بمانید و سپس ام آر آی انجام دهید. اگر پزشک در دوران شیردهی برایتان MRI تجویز کرد، نیازی به قطع شیردهی یا دور ریختن شیر بعد از دریافت ماده حاجب نیست.
• در مورد هرگونه ایمپلنت فلزی یا قطعات فلزی موجود در بدن خود به پزشک و فردی که ام آر ای سینه شما را انجام می‌دهد اطلاع دهید. مواجهه با کشش مغناطیسی قوی ام آر آی می‌تواند عوارض جدی ایجاد کند. مثلا افرادی که دارای ضربان‌ساز قلب (pacemaker) هستند نمی توانند ام آر ای انجام دهند. و افرادی که دارای متسع کننده‌های پستان (اکسپندر پستان) دارای دریچه هستند نیز نمی‌توانند MRI انجام دهند.
• در مورد خالکوبی‌های خود نیز به پزشک و فردی که ام آر آی سینه شما را انجام می‌دهد اطلاع دهید.
• بپرسید که آیا می‌‌توانید با خودتان موسیقی به جلسه اسکن ببرید یا خیر. برخی از مراکز ام آر آی به افراد این امکان را می‌دهد که در طول معاینه موسیقی گوش کنند تا به آرام شدن آنها کمک کند.
• اگر سابقه واکنس به رنگ MRI دارید، به پزشک و تکنسین خود اطلاع دهید.
• آماده امضای فرم رضایت‌نامه در هنگام ورود به محل آزمایش باشید. این فرم اظهار می‌کند که شما مزایا و خطرات این اقدام را می‌دانید و با انجام آزمایش موافق هستید. اگر نگران چیزی هستید قبل از تصویربرداری با پزشک خود صحبت کنید.

قبل از MRI سینه

ام آر آی سینه را می‌توان در بیمارستان یا کلینیک سرپایی انجام داد. رادیولوژیست (متخصص رادیولوژی) یا تکنولوژیست رادیولوژی می‌توانند این تست را انجام دهد. رادیولوژیست پزشکی است که به منظور تشخیص بیماری، تصویربرداری انجام می‌دهد و آنها را تفسیر می‌کند. تکنولوژیست رادیولوژی به طور اختصاصی برای انجام MRI آموزش دیده و دارای مجوز برای انجام اسکن ام آر آی است، اما آنها را تفسیر نمی‌کند.

قبل از اسکن باید تمام جواهرات یا سایر اشیای فلزی را دربیاورید. همچنین ممکن است لازم باشد لباس خود را عوض کنید و گان بیمارستانی بپوشید.

پرستار یا پزشک از طریق یک لاین درون وریدی (IV) به شما گادولینیوم می‌دهد. گادولینیوم ماده‌ای است که دقت MRI را افزایش می‌دهد. آنها یک سوزن کوچک را وارد ورید بازو یا دست می‌کنند. این سوزن به یک لوله متصل می‌شود. ابتدا، محلول سالین و سپس رنگ گادولینیوم را وارد لاین IV می‌کنند. این رنگ وارد جریان خون شما می‌شود و به تهیه تصویر واضح‌تر از سینه‌ها کمک می‌کند.

افرادی که از ام آر آی ​​پستان برای بررسی پارگی ایمپلنت استفاده می‌کنند نیازی به رنگ ندارند. این رنگ باعث بروز واکنش‌های آلرژیک در برخی افراد می‌شود و ممکن است افراد دارای مشکلات کلیوی یا کبدی باعث بروز عوارض شود. بنابراین باید قبل از انجام آزمایش حتما باید پزشک خود را در خصوص تمامی مشکلات مربوط به سلامت خود مطلع کنید.

آیا ام آر آی پستان دردناک یا دشوار است؟

MRI پستان دردناک نیست. اما در صورت دریافت IV ممکن است ورود سوزن ناخوشایند باشد. محلول سالین موجود در IV ممکن است در محل تزریق احساس خنکی ایجاد کند.

برای انجام بیشتر اسکن‌ها باید دراز بکشید که این امر ممکن است خسته‌کننده باشد. صداهای بلند دستگاه نیز ممکن است برایتان ناخوشایند باشد. ممکن است به شما گوش‌گیر یه هدفون بدهند تا در حین آزمایش روی گوش‌هایتان بگذارید. اگر در خصوص این صداهای بلند نگرانی دارید، از پزشک خود بپرسید که آیا می‌توانید در طول آزمایش موسیقی گوش کنید یا خیر.

اگر از حضور در فضاهای کوچک می‌ترسید، از قبل به رادیولوژیست یا یکی دیگر از اعضای تیم پزشکی خود اطلاع دهید. ممکن است پزشک برای آرام کردن شما برایتان آرامبخش تجویز کند. معمولا می‌توانید از قبل آرامبخش مصرف کنید یا آن را با خود به محل انجام آزمایش ببرید.

حین انجام MRI پستان

رادیولوژیست به شما کمک می‌کند تا روی یک تخت دارای رویه نرم که به طور اختصاصی برای ام آر آی پستان طراحی شده، جای بگیرید. باید روی شکم دراز بکشید و بازوهایتان را کنارتان قرار داده و سرتان را روی جایگاه مخصوص بگذارید. این تخت دهانه‌هایی مختص سینه‌ها دارد تا بتوان سینه‌ها را بدون اینکه تحت فشار باشند اسکن کرد.

سپس تخت وارد دستگاه ام آر آی می‌شود. این دستگاه شبیه یک دونات بزرگ با دهانه باریک و شبیه به تونل است. دستگاه‌های MRI برخی از مراکز دهانه بازتری دارند. این دستگاه‌ها می‌توانند افراد بزرگتر را در خود جای دهند و به افرادی که از فضاهای کوچک می‌ترسند کمک کند.

در طول ۲ تا ۶ سکانس تصویربرداری باید خیلی آرام دراز بکشید. از صدای تق تق بلند دستگاه متوجه خواهید شد که دستگاه در حال گرفتن عکس است.

در تمام طول آزمایش از طریق یک دستگاه صوتی داخلی با یک تکنسین که در اتاق مجاور است در تماس خواهید بود. این تکنسین دستورالعمل‌هایی در خصوص زمان حبس نفس‌تان در طول تصویربرداری به شما ارائه می‌دهد. آنها به شما یادآوری می‌کنند که بی‌حرکت دراز بکشید و بررسی می‌کنند تا مطمئن شوند در دستگاه راحت هستید. معمولا می‌توانید بین هر سکانس تصویربرداری کمی استراحت کنید، اما باید تا حد امکان موقعیت بدن‌تان را حفظ کنید.

ممکن است سینه‌هایتان در طول ام آر آی گرم شوند. یا ممکن است در طول آزمایش احساس کنید که باید ادرار کنید. این امر طبیعی است.

جلسه تصویربرداری از پستان معمولا حدود ۳۰ دقیقه طول می‌کشد و کل فرایند نباید بیش از ۹۰ دقیقه به طول بیانجامد. ممکن است پس از پایان آزمایش مجبور شوید روی تخت بمانید تا رادیولوژیست تصاویر را بررسی کند و ببیند تصاویر واضح هستند یا خیر. در غیر این صورت، باید باز هم عکس بگیرند.

بعد از ام آر آی سینه

بعد از ام آر آی سینه می‌توانید انتظار داشته باشید که فعالیت‌های عادی خود، از جمله رانندگی را از سر بگیرید، مگر اینکه داروهای آرامبخش مصرف کرده باشید. یک رادیولوژیست تصاویر MRI پستان شما را بررسی می‌کند. مرکز تصویربرداری، کلیشه یا سی‌دی تصاویر و گزارش رادیولوژیست را به شما تحویل می‌دهد.

سوالاتی که می‌توانید از تیم مراقبت سلامت بپرسید

قبل از انجام ام آر آی سینه، سوالات زیر را از تیم مراقبت سلامت خود بپرسید:

• آیا برای برنامه‌ریزی برای آزمایش به دستور (نسخه) نیاز دارم؟
• آیا کارگزار بیمه من قبل از آزمایش باید آن را اعتباردهی کند؟
• چه کسی تصویربرداری را انجام می‌دهد؟
• در طول ام آر آی پستان چه اتفاقاتی می‌افتد؟
• این عکسبرداری چقدر طول می‌کشد؟
• آیا یکی از دوستان یا یکی از اعضای خانواده می‌تواند در طول معاینه من در اتاق MRI بنشیند؟
• ام آر آی سینه چه خطرات و مزایایی دارد؟
• کی از نتایج این آزمایش مطلع خواهم شد؟
• چه کسی این نتایج را برای من توضیح می‌دهد؟
• بسته به نتایج حاصل چه آزمایش‌های دیگری ممکن است احتیاج باشد؟

نویسنده :

دکتر بــرنا فــرازمـند

متخصص رادیوتراپی و انکولوژی

«تصمیم‌گیری آگاهانه» حق اساسی هر فرد است. ما در سایت drfarazmand.com با ارائه دقیق‌ترین و به‌روز‌ترین اطلاعات در مورد انواع سرطان و پاسخ به سوالات شما، کمک می‌کنیم بهترین انتخاب‌ها را داشته باشید