شیمی درمانی یک درمان رایج سرطان پوست است که از داروهای ضدسرطان برای از بین بردن سلول‌های جهش‌یافته استفاده می‌کند. این داروها برای حمله و کشتن سلول‌های سرطانی به ویژه سلول هایی که رشد سریع دارند، طراحی شده اند. داروهای شیمی درمانی را بسته به نوع تشخیص سرطان می‌توان به صورت موضعی، خوراکی یا تزریقی تجویز کرد.

بیشتر بخوانید : شیمی درمانی بهتر است یا پرتو درمانی؟

شیمی درمانی برای موارد پیشرفته کارسینوم سلول سنگفرشی (SCC) و ملانوما معمولا گزینه درمان خوبی است (منظور از سرطان پیشرفته سرطانی است که متاستاز داده است). کارسینوم سلول بازال (Basal cell carcinoma) یا به اختصار BCC، کم‌تر به مرحله پیشرفته‌ می‌رسد، بنابراین شیمی درمانی سیستمیک یا سراسری معمولاً برای درمان آن استفاده نمی‌شود (درمان هدفمند ترجیح داده می‌شود). اما در موارد نادر، شیمی درمانی خوراکی استفاده می‌شود.

در طول شیمی درمانی سرطان پوست چه انتظاری باید داشته باشم؟

نوع شیمی درمانی که دریافت می‌کنید به نوع سرطانی که دارید بستگی دارد. در صورت داشتن سرطان پوست غیر ملانوم یا سرطانی که هنوز متاستاز نکرده است، از شیمی درمانی موضعی استفاده می شود که به صورت کرم یا پماد بر روی پوست به کار می‌رود. هنگامی که از این روش استفاده می‌کنید، شیمی درمانی فقط به سلول‌های سرطانی در چند لایه اول پوست حمله می‌کند. این دارو معمولا هر روز یک یا دو بار و به مدت چند هفته شما استفاده می‌شود.

شکل‌های شدیدتر یا پیشرفته‌تر سرطان، مانند ملانوم و SCC پیشرفته، ممکن است نیاز به استفاده از شیمی درمانی وریدی (IV)داشته باشند. این نوع شیمی درمانی به صورت سیستمیک یا سراسری است و برای حمله به سرطانی که متاستاز داده (پخش شده) استفاده می‌شود. شیمی درمانی وریدی معمولا سرپایی است، به این معنی که دارو در بیمارستان یا مطب متخصص تزریق می‌شود، اما می‌توانید بلافاصله بعد از دریافت شیمی درمانی به خانه بازگردید.

همچنین مطالعه کنید : تغذیه در شیمی درمانی

بعضی از موارد پیشرفته‌تر کارسینوم سلول بازال (‌BCC) به داروی شیمی‌درمانی خوراکی پاسخ خوبی می‌دهند. در این حالت شما می‌توانید داروهای شیمی‌درمانی خود را در خانه مانند هر داروی خوراکی دیگری مصرف کنید.

عوارض شیمی درمانی برای سرطان پوست

هر نوع شیمی درمانی عوارض مخصوص به خود را دارد.

شایع‌ترین عوارض جانبی برای شیمی درمانی موضعی عبارت‌اند از:

• قرمز شدن پوست، خارش و دردناک شدن پوست در نواحی که کرم در آن استفاده می‌شود که پس از درمان این عوارض از بین خواهد رفت.
• عفونت: باید با کرم آنتی بیوتیک درمان شود.
• حساسیت به نور آفتاب یا حساسیت پوست به نور خورشید که این عوارض تا چند هفته پس از درمان ادامه خواهد داشت.

شیمی درمانی وریدی یک درمان سیستمیک یا سراسری است، به این معنی که داروهای شیمی در جریان خون حرکت کرده و تمام بدن را تحت تاثیر قرار می دهد تا به سلول‌های سرطانی حمله کند. در نتیجه، عوارض جانبی این نوع شیمی درمانی چشمگیرتر است و شامل موارد زیر است:

• تهوع یا استفراغ
• زخم‌های دهانی
• از دست دادن اشتها
• اسهال
• ریزش مو
• خستگی
• عفونت به دلیل تعداد کم گلبول‌های سفید خون
• کبودی یا خونریزی راحت در نتیجه کاهش تعداد پلاکت خون

حتی شیمی درمانی خوراکی که به‌ندرت استفاده می‌شود نیز از ایجاد عوارض جانبی مصون نیست. عوارض جانبی احتمالی داروی خوراکی شیمی درمانی برای کارسینوم سلول بازال (BCC) عبارت‌اند از:

• اسپاسم عضلانی (گرفتگی ماهیچه)
• تغییر در چشایی
• خستگی
• حالت تهوع
• استفراغ
• ریزش مو
• اسهال یا یبوست
• از دست دادن اشتها
• دردهای مفصلی

آیا شیمی درمانی سرطان پوست مؤثر است؟

در موارد نادری که کارسینوم سلول بازال (BCC) یا سلول سنگفرشی (SCC) فراتر از پوست گسترش یافته است، شیمی درمانی می‌تواند به عنوان درمان موثری برای سرطان پوست باشد. این درمان اغلب همراه با پرتودرمانی برای از بین بردن سرطان استفاده می‌شود. شیمی درمانی علاج بیشتر انواع پیشرفته سرطان پوست مانند ملانوم متاستاتیک نیست، اما می‌تواند بیماری را کند کرده و علائم را تسکین دهد.

نویسنده :

دکتر بــرنا فــرازمـند

متخصص رادیوتراپی و انکولوژی

«تصمیم‌گیری آگاهانه» حق اساسی هر فرد است. ما در سایت drfarazmand.com با ارائه دقیق‌ترین و به‌روز‌ترین اطلاعات در مورد انواع سرطان و پاسخ به سوالات شما، کمک می‌کنیم بهترین انتخاب‌ها را داشته باشید