حتی اگر سیگار نمی‌کشید، ممکن است در معرض «دود دست دوم» قرار بگیرید. دود دست دوم به معنای قرار گرفتن در معرض دود سیگار یا سایر دخانیاتی است که فرد دیگری می‌کشد. قرار گرفتن در معرض دود سیگار فرد دیگر هم مانند سیگار کشیدن می‌تواند خطر بسیاری از سرطان ها را افزایش دهد.

هیچ سطح بی‌خطری برای مواجهه با دود دست دوم وجود ندارد. حتی چند لحظه در معرض قرارگیری با این دود می‌تواند به سلامت افراد آسیب بزند. با افزایش میزان مواجه خطرات ان نیز افزایش خواهد یافت.

دود دست دوم و بیماری ها

دود تنباکو دارای مواد زیانبار زیادی از جمله موارد زیر است:

• بنزوپیرن
• سرب
• مونوکسید کربن
• آرسنیک
• امونیاک
• فرمالدهید
• نوعی از سیانید

بسیاری از این مواد از طریق هوا به ریه‌ها و جریان خون راه پیدا می‌کنند. این موضوع می‌تواند خطر ابتلای فرد به بیماری را افزایش دهد.

برآورد می‌شود که زندگی کردن با یک فرد سیگاری می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان ریه را بین ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش دهد. همچنین، تحقیقات نشان می‌دهد که مواجهه با دود دست دوم ممکن است خطر ابتلا به دیگر سرطان‌ها را تا حداقل ۳۰ درصد افزایش دهد. این انواع سرطان شامل موارد زیر است:

• سرطان دهانه رحم (سرویکس)
• سرطان کلیه
• سرطان نازوفارنکس
• سرطان روده بزرگ
• تومور مغز

دود دست دوم همچنین می‌تواند دیگر مشکلات مانند آسم، و بیماری قلبی را ایجاد کند. افراد زیر در خطر بیشتری قرار دارند:

• خانم‌های باردار
• کودکان
• افراد سالخورده
• افراد دارای مشکلات تنفسی و بیماری‌های قلبی

مواجهه با این دود باعث بروز التهاب ریه و کاهش فوری سطوح ویتامین‌های مهم می‌شود. این تاثیرات می‌تواند احتمال ابتلای فرد به بیماری را افزایش دهد.

خطرات سلامتی دود دست دوم برای کودکان

به طور خاص، دود سیگار فرد دیگر، برای نوزادان و کودکان مضر می‌باشد زیرا بدن و ریه‌ آن‌ها هنوز در حال رشد است.

کودکانی که در معرض دود دست دوم هستند ریسک ابتلای بالاتری برای عارضه‌های زیر دارند:

• عفونت گوش
• حملات آسمی
• عفونت ریه مانند برونشیت و ذات الریه
• سرفه و خس خس
• سندروم مرگ ناگهانی شیرخوار

تحقیقات همچنین بین دود دست دوم و سلامت کودک ارتباط دیگری یافته است. این موارد عبارتند از:

• افزایش خطر ابتلا به مشکلات سلامت روان و مشکلات یادگیری
• افزایش خطر اعتیاد کودک

چگونه از دود دست دوم دور بمانیم

افراد ممکن است فکر کنند که با باز کردن پنجره یا استفاده از تهویه هوا از مواجهه با دود سیگار و دخانیات در امان خواهند بود. اما مطالعات نشان می‌دهد که مواد سمی دود خارج نمی‌شوند. این مواد در مو، لباس، فرش و وسایل خانه باقی خواهند ماند. گاها به این مواد «دود دست سوم» گفته می‌شود.

تنها راه در امان ماندن از دود دست دوم اجتناب از رفتن به مکان‌هایی است که در آن سیگار کشیده می‌شوند.

در این جا به چند توصیه برای محافظت خود و خانواده‌تان در برابر دود سیگار اشاره می‌کنیم:

• اگر سیگار می‌کشید، آن را ترک کنید. منابع بسیاری برای کمک به شما وجود دارد. با تیم درمان خود درباره بهترین گزینه‌های درمانی پیش رویتان صحبت کنید.
• سیگار نکشید و به دیگر اجازه ندهید که در خانه یا ماشین شما سیگار بکشند. از آن‌ها بخواهید که بیرون سیگار بکشند.
• به رستوران‌ها و هتل‌هایی بروید که مصرف سیگار در آن‌ها مجاز نیست.
• از مراقبین و آشنایان بخواهید تا در اطراف شما و فرزندانتان سیگار نکشند.

قوانین مربوط به استعمال دخانیات

قوانین منع استعمال دخانیات در محیط کاری مواجهه با دود دست دوم و مشکلات بهداشتی و سلامتی ناشی از آن را کاهش داده است. طبق آیین نامه ممنوعیت استعمال و عرضه سیگار و سایر مواد دخانی در اماکن عمومی، استعمال هر نوع سیگار و سایر مواد دخانی در اماکن عمومی مسقف به هر نحو ممنوع است. همچنین مسئولان اماکن عمومی موظفند تابلوی ممنوعیت مصرف دخانیات را به تعداد مناسب در محل‌هایی که قابل رویت باشد نصب نمایند.

نویسنده :

دکتر بــرنا فــرازمـند

متخصص رادیوتراپی و انکولوژی

«تصمیم‌گیری آگاهانه» حق اساسی هر فرد است. ما در سایت drfarazmand.com با ارائه دقیق‌ترین و به‌روز‌ترین اطلاعات در مورد انواع سرطان و پاسخ به سوالات شما، کمک می‌کنیم بهترین انتخاب‌ها را داشته باشید