سرطان تیروئید یک سرطان نسبتاً شایع است و اغلب تنها زمانی علائم ایجاد می‌کند که در مرحله پیشرفته باشد. این موضوع باعث می‌شود که بسیاری از افراد مخصوصاً کسانی که بیماری‌های تیروئید دارند، به دنبال اطلاعاتی در مورد پیشگیری از ایجاد سرطان تیروئید باشند. از آنجایی‌که علل ایجاد بسیاری از سرطان‌ها در حال حاضر ناشناخته است، مهم‌ترین چیزی که در پیشگیری به ما کمک می‌کند حذف عوامل خطر است. عوامل خطر شامل مواردی می‌شود که احتمال ایجاد یک بیماری را افزایش می‌دهند. در این مقاله با هم بررسی می‌کنیم که چگونه از سرطان تیروئید جلوگیری کنیم. با ما همراه باشید.

سرطان تیروئید پنجمین سرطان شایع در زنان است و در مردان نیز شایع است. از دهه ۱۹۷۰، بروز سرطان تیروئید دو برابر شده است. به طور کلی، نرخ بقای ۵ ساله برای افراد مبتلا به سرطان تیروئید ۹۸ درصد است. مانند همه سرطان ها، غربالگری، تشخیص زودهنگام و پیشگیری در این سرطان نیز بسیار مهم است. مطمئناً کاهش خطر سرطان تیروئید و تشخیص زودتر سرطان بسیار مفید است. در ادامه به ۵ مورد از مهم ترین کاری که یک فرد می تواند برای پیشگیری از سرطان تیروئید (یا جلوگیری از به تاخیر انداختن تشخیص) انجام دهد، خواهیم پرداخت.

توصیه شماره ۱: قرار گرفتن در معرض تشعشع را به حداقل برسانید

قرارگرفتن بیش از اندازه در معرض پرتو‌های خطرناک، یکی از دو عامل اصلی خطر برای سرطان تیروئید است. قرار گرفتن در معرض تابش اشعه در ناحیه سر و گردن، خطر ابتلا به کنسر تیروئید را افزایش می دهد. در این نواحی معمولا اشعه ها برای درمان سرطان های دیگر مانند لنفوم و سرطان سینه مورد استفاده قرار می‌گیرند.

برخی از افراد نیز به دلیل شغلی که دارند (تکنسین اشعه ایکس، تکنسین فلوروسکوپی و غیره) در معرض پرتو قرار می‌گیرند.  پرتوهای پزشکی شایع ترین علت های در معرض اشعه قرار گرفتن افراد هستند. قرارگرفتن غیرمستقیم یا مستقیم با این اشعه برای غده تیروئید مضر است و خطر ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش می‌دهد. پوشیدن محافظ تیروئید برای محدودکردن یا کاهش قرارگرفتن در معرض تیروئید بسیار مفید است.

قرار گرفتن در معرض زیاد اشعه ایکس با انجام سی‌تی اسکن های متعدد نیز می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش دهد. بنابراین باید تلاش شود این تصویربرداری فقط در مواقع ضروری انجام شود.

در مورد کودکان نیز در تصویربرداری ها، سعی می‌شود تابش‌ اشعه به میزان حداقلی و ایمن انجام شود.

تشعشعات در محل کار

ممکن است در محل کار خود در معرض تابش های مضر قرار بگیرید. بسیاری از افراد در زمینه پزشکی در مورد پرتو‌ها کار می‌کنند. پوشیدن محافظ تیروئید برای جلوگیری از تابش های مضر به غده تیروئید بسیار مهم است. به علاوه، برخی از افراد در سایر رشته‌های کاری پیرامون تابش ها و مواد رادیواکتیو کار می‌کنند. در این صورت مطمئن شوید که قرارگرفتن در معرض تابش اشعه را به حداقل برسانید، محافظ تیروئید بپوشید و با دزیمتر (دستگاهی که قرارگرفتن در معرض تابش مضر را مشخص می‌کند) میزان قرارگرفتن در معرض تابش اشعه را کنترل کنید.

توصیه شماره ۲: سابقه پزشکی خانواده خود را بدانید

مانند سایر سرطان‌ها، ژنتیک در ایجاد سرطان تیروئید نقش ایفا می‌کند. سابقه خانوادگی سرطان تیروئید در یکی از اعضای نزدیک خانواده (والدین، پدربزرگ و مادربزرگ، خواهر و برادر یا فرزند) خطر ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش می‌دهد، حتی اگر هیچ بیماری ژنتیکی، سندرم یا جهش شناخته شده‌ای وجود نداشته باشد که باعث سرطان تیروئید شود. در بیشتر موارد، ما نمی‌دانیم که ژن ارثی یا جهش ژنی که خطر ابتلا به سرطان تیروئید را در خانواده‌ها افزایش می‌دهد، چیست.

سرطان تیروئید پاپیلاری شایع‌ترین نوع سرطان تیروئید است!

 می‌دانیم که اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده به سرطان تیروئید پاپیلاری مبتلا باشد، بستگان درجه یک آن‌ها در معرض خطر ابتلا به سرطان پاپیلاری تیروئید هستند (افزایش خطر ۲ تا ۱۰ برابری). علاوه بر این، این سرطان تیروئید با سندرُم FAP (پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی) مرتبط است. FAP بیماری است که باعث رشد بسیاری از پولیپ‌های پیش-سرطانی در روده بزرگ می‌شود، اما می‌تواند منجر به انواع دیگر تومور از جمله تومور‌های دسموئید (فیبروز)، تومور‌های معده و البته سرطان تیروئید شود.

سندرم‌های ارثی

چند سندرم ارثی نیز وجود دارد که با علل ژنتیکی نوع نادر سرطان تیروئید مرتبط هستند. شناخته شده‌ترین علت ژنتیکی سرطان مدولاری تیروئید، سندرم‌های MEN2 (نئوپلازی غدد درون‌ریز متعدد) مرتبط با جهش در ژن RET است. بسته به اینکه فرد دارای کدام سندرم MEN باشد، خطر ابتلا به سرطان مدولاری تیروئید، فئوکروموسیتوم، آدنوم پاراتیروئید، تومور‌های پانکراس، تومور‌های هیپوفیز و نورومای مخاطی به طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد.

از علل ژنتیکی شناخته شده سرطان تیروئید فولیکولی می‌توان به سندرم کاودن (Cowden) و کمپلکس کارنی (Carney) اشاره کرد. سندرم کاودن با تومور‌های سینه، تیروئید، رحم، روده بزرگ، کلیه و پوست مرتبط است. کمپلکس کارنی با لکه‌های قهوه‌ای پوست، سرطان تیروئید و همچنین انواع دیگر تومور‌ها در قلب، پوست و سایر اندام‌های غدد درون‌ریز مرتبط است.

کاری که باید انجام دهید:

نکته اصلی تحقیق و توجه به ‌سلامت اعضای نزدیک خانواده و بستگان درجه یک است. اگر نگرانی یا سؤالی وجود دارد، سونوگرافی تیروئید می‌تواند به تشخیص اولیه کمک کند. سندرم‌های ژنتیکی ارثی که خطر سرطان تیروئید را افزایش می‌دهند، نیاز به آزمایش و مشاوره ژنتیکی همراه با غربالگری و ارزیابی مناسب برای شرایط و سرطان‌های مرتبط دارند.

در صورتی که در اعضای خانواده سابقه سرطان تیروئید دیده می‌شود، می‌توانید با مراجعه به پزشک از او بخواهید تا در صورت نیاز یک برنامه چکاپ برای شما در نظر بگیرد.

توصیه شماره ۳: خودآزمایی کنید یا توسط پزشک معاینه شوید

خودآزمایی بخش مهمی از غربالگری و پیشگیری از سرطان است. مشابه سرطان سینه و بیضه، خودآزمایی گردن می‌تواند به تشخیص سرطان تیروئید کمک کند. بیشتر سرطان‌های تیروئید علائمی ایجاد نمی‌کنند. علاوه بر این، بیشتر از ۹۵ درصد از سرطان‌های تیروئید را نمی‌توان با آزمایش خون تشخیص داد.

تیروئید یک اندام پروانه‌ای شکل است که در وسط گردن شما، درست بالای استخوان  ترقوه قرار دارد. انجام این خودآزمایی ممکن است به شما اجازه دهد توده یا تومور سرطانی در تیروئید را احساس کنید. سرطان تیروئید همچنین می‌تواند به غدد لنفاوی در دو طرف گردن شما سرایت کند. با انجام خودآزمایی دو طرف گردن می‌توانید بزرگ شدن غدد لنفاوی ناشی از سرطان تیروئید را که به خارج از غده حرکت کرده است، تشخیص دهید.

روش انجام خودآزمایی تیروئید

روش انجام خودآزمایی برای سرطان تیروئید شامل حرکت دادن انگشتان در وسط گردن (ناحیه‌ای که تیروئید قرار دارد)، است. همچنین می‌توانید انگشتان خود را در هر دو طرف گردن به سمت بالا، پایین و اطراف عضله‌ای که در هر طرف گردن خود می‌بینید، حرکت دهید. غدد لنفاوی که می‌توانند حاوی سرطان تیروئید باشند، از زیر گوش تا استخوان ترقوه هر دو طرف گردن شما قرار دارند؛ بنابراین، باید مطمئن شوید که تمام جلو و هر دو طرف گردن خود را در حین خودآزمایی سرطان تیروئید احساس می‌کنید.

یکی دیگر از روش‌های مهم برای تشخیص سرطان تیروئید، ویزیت منظم با پزشک است. پزشک شما یک شرح حال کامل می‌گیرد. همچنین پزشک یک معاینه فیزیکی کامل به عنوان بخشی از فرایند غربالگری سرطان تیروئید انجام می‌دهد. هنگامی که پزشک شما شرح حال شما را می‌گیرد، سؤالات زیادی در مورد علائم و نشانه‌های اخیر از شما خواهد پرسید. اگر علائم خاصی مانند تغییر صدا، مشکل در بلع یا احساس توده در گلو داشته باشید، باید برای تشخیص سرطان بالقوه تیروئید، سونوگرافی تیروئید تجویز شود.

توصیه شماره ۴: سونوگرافی انجام دهید

سونوگرافی تیروئید که توسط تیمی ماهر و باتجربه انجام می‌شود، پایه و اساس ارزیابی و تشخیص سرطان تیروئید است. اغلب، یک سونوگرافی عالی برای تشخیص سرطان کافی است؛ زیرا بسیاری از سرطان‌های تیروئید در سونوگرافی ظاهر بسیار مشخصی دارند. در طول سونوگرافی، پزشک تمام نواحی غده لنفاوی در هر دو طرف گردن را که می‌تواند با سرطان تیروئید درگیر باشد، به طور کامل بررسی می کند. اگر سونوگرافی شما جامع نباشد، ممکن است سرطان  به طور کامل شناسایی نشود و حتی پس از جراحی باقی بماند.

پت اسکن و سی تی اسکن و MRI برای ارزیابی و تشخیص اینکه آیا سرطان به خارج از تیروئید و یا ناحیه گردن گسترش یافته است یا خیر، مورد نیاز است. بازهم تأکید می‌کنیم که سونوگرافی اولین قدم در تشخیص سرطان تیروئید است.

توصیه شماره ۵: سبک زندگی سالمی داشته باشید

کنترل وضعیت سلامتی و سبک زندگی، برای پیشگیری از سرطان تیروئید بسیار مهم است. رژیم غذایی، ورزش و اجتناب از سیگار یا ترک آن از عوامل مهم و قابل اصلاح مرتبط با سرطان تیروئید هستند. همان‌طور که همه ما می‌دانیم، سیگار با افزایش احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها و سرطان‌های مزمن، از جمله سرطان تیروئید مرتبط است.

نقش تغذیه در پیشگیری سرطان تیروئید

چاقی نیز با بسیاری از بیماری های مزمن و افزایش خطر ابتلا به سرطان های متعدد مرتبط است. چاقی خطر ابتلا به سرطان تیروئید را نیز افزایش می‌دهد. این خطر با افزایش شاخص توده بدنی (BMI) بالا می‌رود.

رژیم غذایی و ورزش در حفظ یک سبک زندگی سالم و کاهش احتمال سرطان تیروئید تاثیرگذار هستند. داشتن یک رژیم غذایی کامل و متعادل که شامل میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و فیبر، پروتئین با منبع خوب و آنتی‌اکسیدان‌ها (موادی که آسیب و مرگ سلول‌ها توسط مولکول‌های ناپایدار در بدن را کند می‌کنند یا از آن جلوگیری می‌کنند) ضروری است.

در نهایت، یُد نیز عاملی است که باید به آن توجه کرد.  باید در مصرف ید تعادل داشت و هرگز مقدار آن کم ‌و زیاد نشود.

منبع:

thyroidcancer.com

نویسنده :

دکتر بــرنا فــرازمـند

متخصص رادیوتراپی و انکولوژی

«تصمیم‌گیری آگاهانه» حق اساسی هر فرد است. ما در سایت drfarazmand.com با ارائه دقیق‌ترین و به‌روز‌ترین اطلاعات در مورد انواع سرطان و پاسخ به سوالات شما، کمک می‌کنیم بهترین انتخاب‌ها را داشته باشید