دوستارلیماب، معجزه درمان سرطان
داروها

دوستارلیماب چیست؟

تاریخ انتشار : ۲۰ خرداد ۱۴۰۱ آخرین بروز رسانی مقاله: 23 اسفند 1401 580 بازدید 34 نظر

دوستارلیماب چیست؟

دوستارلیماب (Dostarlimab) یک داروی ایمونوتراپی (ایمنی درمانی) است، یعنی به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند با سلول‌های سرطانی مبارزه کند.

سیستم ایمنی بدن باید به طور طبیعی سلول‌های ناسالم را شناسایی کرده و از بین ببرد. اما بعضی از سلول‌های سرطانی ویژگی‌ای پیدا می‌کنند که می‌توانند از ایمنی بدن «مخفی» شوند و به تعبیری «نقاب» سلامت به صورت می‌زنند! دوستارلیماب، مانند سایر داروهای ایمونوتراپی مشابه خود، چهره واقعی این سلول‌های سرطانی را نشان می‌دهد و کمک می‌کند سیستم دفاعی بدن آن‌ها را از بین ببرد.

دوستارلیماب نقاب را از چهره سلول‌های سرطانی برمی‌دارد و اجازه می‌دهد سیستم ایمنی آن‌ها را شناسایی و نابود کند.

دوستارلیماب اولین داروی ایمونوتراپی ساخته شده نیست. پیش از این نیز داروهای ایمنی درمانی دیگری مانند پمبرولیزوماب (کیترودا) و نیوولوماب (اُپدیوو) در سرطان‌های مختلفی تاثیرگذار بوده‌اند. تاثیر بسیار خوب این داروها باعث شده از سال‌های پیش بعضی افراد ایمونوتراپی را «آینده درمان سرطان» بنامند. برای آشنایی بیشتر، صفحه «ایمونوتراپی سرطان» را در سایت دکتر فرازمند بخوانید.

کاربرد دوستارلیماب و تاثیر آن

دوستارلیماب در خرداد ۱۴۰۱ به علت تاثیر بسیار خوبی که در درمان بیماران سرطان رِکتوم (راست روده؛ انتهای روده بزرگ) داشت معروف شد. در ۵ ژوئن ۲۰۲۲، مقاله‌ای در کنگره سالیانه کلینیکال انکولوژی اروپا معرفی و در مجله New England به چاپ رسید که نشان می‌داد از ۱۲ بیماری که این دارو را دریافت کردند، تومور هر ۱۲ نفر به طور کامل پاک شده است. همچنین هیچ کدام از بیماران تا ۶ ماه بعد نیز نیاز به درمان دیگر مانند جراحی و شیمی درمانی پیدا نکردند.

با وجود اینکه این مطالعه، فاز ۲ بود و تعداد بیماران وارد شده به آن نیز کم بود، اما با این پاسخ خوب بعید نیست که این دارو در این بیماران تاییدیه دریافت کند.

البته این دارو قبلا برای درمان سرطان رحم تاییدیه گرفته است. در مقاله سال ۲۰۲۱ نشان داده شد که دوستارلیماب در سرطان رحمی که دارای ویژگی dMMR یا MSI-H باشد و به داروهای شیمی‌درمانی خط اول جواب نداده است موثر است.

بیشتر بخوانید: ایمونوتراپی سرطان رحم

دوستارلیماب

در حال حاضر گفته می‌شود برای اینکه سلول‌های سرطانی به دوستارلیماب جواب بدهند باید ویژگی‌های مولکولی خاصی داشته باشند. اما ممکن است این موضوع در آینده با بررسی‌های بیشتر تغییر کند.

از این دارو می‌توان برای درمان بعضی تومورها که به سایر بخش‌های بدن پخش شده‌اند (متاستاز داده‌اند) و به داروهای شیمی‌درمانی جواب نداده‌اند نیز استفاده کرد.

دوستارلیماب، معجزه درمان سرطان است؟

با وجود تاثیر بسیار عالی دوستارلیماب در درمان سرطان رکتوم در مطالعه گفته شده (که به معجزه شبیه بود)، هنوز بسیار زود است که از تاثیر این دارو در درمان سرطان سخن بگوییم. توجه کنید که سرطان مجموعه‌ای از بیماری‌ها است و هیچ دو سرطانی مشابه هم نیستند؛ بنابراین نمی‌توان یک نسخه ثابت برای همه آن‌ها پیچید.

با این وجود، طراحی و توسعه داروهای تارگت تراپی و ایمونوتراپی در سال‌های گذشته (که دوستارلیماب یکی از آن‌هاست) نتایج درخشانی به همراه داشته است، نتایجی که شاید تا همین ده سال پیش کسی انتظار رسیدن به آن‌ها را نداشت.

اگرچه تیترهایی مانند «درمان قطعی سرطان با دوستارلیماب» یا «درمان همه بیماران سرطانی با یک دارو» مقداری گمراه‌کننده است، اما داروهای ایمونوتراپی و تارگت تراپی توانسته‌اند پیشرفت‌های بزرگی را در درمان سرطان باعث شوند.

نحوه مصرف دوستارلیماب

دوستارلیماب یا JEMPERLI فقط به صورت وریدی تزریق می‌شود و مدت زمان تزریق آن ۳۰ دقیقه است. برای تزریق آن می‌توان از پورت شیمی درمانی نیز استفاده کرد.

این دارو در چهار تزریق اول با دوز ۵۰۰ میلی‌گرم و هر سه هفته تزریق می‌شود. در جلسات بعدی، می‌توان دارو را هر ۶ هفته و با دوز ۱۰۰۰ میلی‌گرم تزریق کرد.

عوارض دوستارلیماب

از آن‌جایی که این دارو باعث تقویت سیستم ایمنی می‌شود، ممکن است باعث ایجاد واکنش‌های ناشی از سیستم ایمنی شود.

عوارض جانبی دوستارلیماب (ایمونو تراپی سرطان رحم) ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • احساس خستگی یا ضعف
  • تب
  • سرفه
  • حالت تهوع
  • خارش
  • ضایعات پوستی
  • از دست دادن اشتها
  • درد ماهیچه یا مفصل
  • تنگی نفس
  • یبوست یا اسهال

بقیه عوارض دوستارلیماب که کم‌تر رایج اما جدی‌تر هستند شامل این موارد می‌شوند.

  • واکنش‌های تزریق: بعضی از افراد حین دریافت یکی از این داروها ممکن است که واکنش به تزریق داشته باشند. این واکنش شبیه به واکنش آلرژی (افزایش حساسیت) است و می‌تواند شامل تب، لرز، گر گرفتن صورت، ضایعات پوستی، حس سرگیجه، خس خس حین نفس کشیدن و مشکلات تنفسی باشد. مهم است که اگر این علائم را حین مصرف دارو تجربه می‌کنید، سریعا به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.
  • واکنش‌های خودایمنی: ممکن است دارو، یکی از محافظ‌های سیستم ایمنی بدن را از بین ببرد! گاهی وقت‌ها این باعث می‌شود که سیستم ایمنی به بقیه‌ی قسمت‌های بدن حمله کند و باعث مشکلات جدی ریه، روده، کبد، غدد هورمون ساز، کلیه‌ها، پوست یا بقیه‌ی ارگان‌ها شود که حتی ممکن است تهدید کننده‌ی زندگی باشند.

در صورت بروز عارضه، ممکن است دوز دارو تغییر داده شود یا در صورت شدت بالای عارضه، ممکن است به طور کل قطع شود.

درصد و میزان بروز عوارض جانبی دوستارلیماب

شایع‌ترین عوارض دوستارلیماب عبارتند از: کم خونی (۲۶٪)، تهوع (۲۵٪)، اسهال (۲۲٪)، استفراغ (۱۸٪)، درد مفصل (۱۴٪)، خارش (۱۱٪)، ضایعه پوستی (۱۱٪)، تب (۱۰٪) و کم کاری تیروئید (۱۰٪).

ویال دوستارلیماب

عوارض جدی در حدود ۹٪ بیماران رخ می‌دهد و جدی‌ترین عوارض، مرتبط با فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی هستند. شایع‌ترین عوارض جدی این دارو عبارتند از: تب، تهوع و استفراغ؛ هر کدام از این عوارض در حدود ۱.۵٪ بیماران رخ می‌دهند.

قیمت دوستارلیماب و نحوه تهیه آن

متاسفانه هیچ کدام از داروهای ایمونوتراپی در ایران مجوز ندارند و در لیست دارویی سازمان غذا و دارو وجود ندارند. بنابراین در صورت تمایل، به صورت تک نسخه‌ای تهیه شوند و هزینه بالای آن‌ها را نیز خود بیماران پرداخت کنند.

در حال حاضر قیمت دوستارلیماب در آمریکا، ۱۱ هزار دلار برای هر جلسه (داروی ۵۰۰ میلی‌گرمی) است. البته قیمت در مکان‌ها و زمان‌های مختلف متفاوت است و ممکن است کمتر یا بیشتر شود.

در صورتی که توانایی پرداخت این هزینه را دارید، ممکن است ایمونوتراپی (دوستارلیماب و داروهای مشابه) یکی از گزینه‌های درمانی شما باشد.

profile
نویسنده :

دکتر بــرنا فــرازمـند

متخصص رادیوتراپی و انکولوژی

«تصمیم‌گیری آگاهانه» حق اساسی هر فرد است. ما در سایت drfarazmand.com با ارائه دقیق‌ترین و به‌روز‌ترین اطلاعات در مورد انواع سرطان و پاسخ به سوالات شما، کمک می‌کنیم بهترین انتخاب‌ها را داشته باشید

عباس

با سلام واحترام چطور میشه این دارو(دوستار لیماب) رو تهیه کرد و آیا واقعا امکان تهیه اش وجود دارد

    Dr Farazmand

    سلام و احترام. معمولا سه راه برای داروهای نایاب ایمونوتراپی وجود دارد: نوشتن نسخه تک‌نسخه‌ای توسط پزشک و مراجعه به سازمان غذا و دارو یا صحبت با افرادی که اقدام به وارد کردن این دارو از مسیرهای دیگر می‌کنند یا خریدن از مکان‌هایی مانند ناصرخسرو. راه سوم را به هیچ وجه پیشنهاد نمی‌کنم. راه دوم نسبت به راه اول سریع‌تر است، اما باید حتما از واسط‌های قابل اعتماد اقدام شود. در مورد امکان تهیه دوستارلیماب، با توجه به خبر اخیر در مورد تاثیر شگرف این دارو، احتمالا دسترسی به آن نسبت به سایر داروهای ایمونوتراپی سخت‌تر باشد یا هزینه آن بیشتر باشد.

      حمید

      سلام واسه سرطان رکتوم چند دوز از دوستارلیماب تجویز میشه؟

      Dr Farazmand

      سلام و احترام. فعلا در موارد متاستاتیک اندیکاسیون دارد که در این شرایط تا زمانی که بیماری به درمان پاسخ می‌دهد و عوارض شدیدی نداشته ادامه داده می‌شود.

امیر

با سلام آیا این دارو در درمان گلیوبلاستوما گرید ۴ هم موثر است؟ سپاسگذارم

    Dr Farazmand

    سلام و احترام. در حال حاضر تاییدیه برای گلیوبلاستوم ندارد.

حدیثه

سلام.برای سرطان تخمدان عود کرده پیشرفته استفاده میشه ؟میشه تو ایران تهیه کرد؟چطوری؟

    Dr Farazmand

    سلام و احترام. در سرطان تخمدان متاستاتیک یا عود کرده که dMMR/MSI-H باشد قابل استفاده است.

علی

سلام و عرض ادب ببخشید این دارو الان تو ایران موجود هست چطور میشه این دارو رو تهیه کرد؟

    Dr Farazmand

    سلام و احترام. همانطور که ذکر شد این دارو و سایر داروهای ایمونوتراپی در حال حاضر در لیست دارویی ایران موجود نیستند و باید به صورت تک نسخه ای تهیه شوند

سپيده

سلام عذر ميخوام اطلاع داريد اين دارو براي سرطان پانكراس هم تاثير گذار هست يا نه؟

    Dr Farazmand

    سلام و احترام. در حال حاضر برای سرطان پانکراس تاییدیه ندارد.

      مریم عبدی

      سلام آقای دکتر میخواستم بدونم این دارو برای سرطان رحم(آندومتر) که جراحی شده و کلا رحم تخلیه گردیده ولی متاسفانه متاستاز کرده و در استیج ۴ است موثر و مفید است یا خیر

      Dr Farazmand

      سلام و احترام. در سرطان اندومتر راجعه یا متاستاتیک که dMMR/MSI-H باشد به عنوان خط دوم درمان قابل استفاده است. البته در این شرایط نیز داروی پمبرولیزوماب ارجح است.

سروش

سلام‌ عرض ادب این دارو برای سرطان سینه ک متاستاز شده یا نشده باشد بطور کلی موثر هست یا خیر بعد قیمت‌ هر دوز ۵۰۰میلی گرمی ان ب تومان‌چقدر است ایا ناصر خسرو اعتمادی هست تهیه کنیم یا اگر ب ما قیمت پایین تری پیشنهاد شد ممکنه تقلبی باشه بنده برای صحبت و راهنمایی باشما با کدام‌شماره تماس بگیرم باتشکر

    Dr Farazmand

    سلام و احترام. در حال حاضر برای سرطان سینه غیر قابل جراحی یا متاستاتیک که به درمان‌های دیگر جواب نداده باشد به عنوان آخرین گزینه قابل استفاده است. البته درمان‌های ایمونوتراپی و تارگت‌تراپی دیگری در سرطان سینه وجود دارد که می‌توان زودتر استفاده کرد.

رزمی

سلام من یک کلیه ام را بر اثر سرطان برداشته اند بعد از دیدن نتیجه پاتولوژی دکتر گفته باید حالب هم برداشته شود . می خوام ببینم از این داروی دوستارلیماب می تونم استفاده کنم تا سرطان به جاهای دیگه سرایت نکنه .

    Dr Farazmand

    سلام و احترام. لطفا نوع پاتولوژی سرطان را بفرمایید.

امین علیزاده

سلام سرطان کولون متاستاز به کبد میشه استفاده کرد از این دارو؟

    Dr Farazmand

    سلام و احترام. بله قابل استفاده است. البته به جای آن معمولا از پمبرولیزوماب استفاده می‌شود.

کیوان

سلام.آیا برای کنسر کولون متاستاز کبد ک تو جواب آزمایش مولکولی پاتولوژی گیرنده منفی زده آیا میشه استفاده کرد؟ و اینکه چقد زمان میبره تایید بشه و وارد بازار بشه؟ ممنون از صبوری و راهنمایی های خوبتون

    Dr Farazmand

    سلام و احترام. برای تجویز داروهای سیستمیک در کانسر کولون آزمایش‌های مولکولی و پاتولوژیک متعددی انجام می‌شود، از جمله بررسی NRAS و KRAS و BRAF و NTRK و HER2 و MSI. لطفا بفرمایید جواب کدام تست منفی شده است

خاطره

سلام خسته نباشید ایا این دارو برای سرطان پروستات گرید ۴ با متاستاز به استخوان و اخیرا متوجه شدیم به کبد هم متاستاز کرده ،،،موثر هست؟ ،‌ ودر ضمن الان متاسفانه تغییر ماهیت به نورواندوکراین داده ،الیته تا حالا هورمون تراپی و پرتودرمانی شدند و الان پیشنهاد شیمی درمانی دادند .

    Dr Farazmand

    سلام و احترام. برای سرطان پروستات داروهای خوبی مثل ابیراترون موجود است. البته اگر از نوع نورواندوکرین باشد کلا رویکرد ما عوض می‌شود.

علی

سلام خسته نباشید ببخشید داروی دوستارلیماب برای سرطان متاستاز معده به کبد قابل استفاده هستش ؟ همچنین الان بیمارمون مرحله یک شیمی در مانی را گذرونده .

    Dr Farazmand

    سلام و احترام. برای سرطان معده، تارگت تراپی‌هایی مانند تراستوزوماب (هرسپتین) و ایمونوتراپی‌هایی مانند پمبرولیزوماب و نیوولوماب رایج‌تر هستند، اما در خطوط بعدی می‌توان از دوستارلیماب هم در موارد MSI-H استفاده کرد.

پیمان امیری

سلام برای سرطان اندومتر رحم که عمل برداشت رحم و تخمدان انجام شده و به شیمی درمانی مرحله اول جواب نداده و به کبد و حفره شکمی و غدد لنفاوی متاستاز کرده میشه استفاده کرد سرطان کارسینوسارکوما

    Dr Farazmand

    سلام و احترام. در حال حاضر کارسینوسارکوم رحم همانند کارسینوم گرید بالای رحم تحت درمان قرار می‌گیرد و بنابراین همان درمان‌ها با همان شرایط قابل استفاده است

محمدرضا

سلام برای سرطان پانکراس متاستاز به کبد چه داروی ایمنی درمانی هست ؟؟

    Dr Farazmand

    سلام و احترام در سرطان پانکراس (آدنوکارسینوم) متاستاتیک، در شرایط خاص می‌توان از پمرولیزوماب (Pembrolizumab) با نام تجاری کیترودا (Keytruda) به عنوان داروی ایمونوتراپی استفاده کرد.

اصغر

نظر خاصی ندارم. کنجکاو شدم سوالات رو خوندم. متوجه شدم هنوز دکترهای دلسوز و با مرام زیادند که با حوصله به تک تک سوالات بیماران پاسخ میدند. اجرتون با خدا

    دکتر فرازمند

    با سلام و احترام قدردان همراهی شما هستم. امیدوارم پاسخ به این سوالات، در رفع بخشی از دغدغه های عزیزان تاثیرگذار باشد.

منتقد منطقی

مثلا واسه سرطان سینه متاستاز درمان قطعی میشه یا فقط عمر طولانی میکنه چه مدت یا چندماه ویا چند سال عمر را طولانی تر میکنه نسبت به داروهای دیگه

    دکتر فرازمند

    با سلام و احترام. دوستارلیماب به طور کلی در موارد dMMR یا MSI-H توصیه می‌شود که کمتر از یک درصد موارد سرطان سینه چنین شرایطی را دارند. ممکن است این دارو در آینده برای موارد سرطان سینه سه‌گانه منفی یا موارد دیگر نیز تاییدیه بگیرد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *