تاثیر تغذیه در سرطان ریه

نکته کلیدی در تغذیه بیماران سرطان ریه این است: هیچ منوی غذایی خاصی وجود ندارد که سرطان ریه را درمان کند، اما شما می‌توانید با داشتن تغذیه درست که از بدنتان محافظت می‌کند و به شما کمک می‌کند قدرت بدنی‌تان را حفظ کنید، حین درمان سرطان ریه و بعد از آن، به درمانتان کمک کنید.

با رژیم غذایی نمی‌توان سرطان ریه را درمان کرد؛ نکته مهم این است که رژیم غذایی‌تان را طوری انتخاب کنید که همه مواد مغذی مورد نیاز را به بدنتان برساند.

داشتن یک رژیم غذایی با تعادل خوب می‌تواند در حین درمان به تحمل و قدرت داشتن شما کمک کرده و بهبودی شما را سرعت بخشد.

نکته مهم دیگری که باید به یاد داشته باشید این است که یک رژیم غذایی مشخص وجود ندارد که بتوانیم برای همه آن را نسخه کنیم و غذایی که برای نوع و مرحله خاصی از سرطان ریه تاثیر دارد ممکن است برای سایر افراد مبتلا به این بیماری موثر نباشد..

بهترین غذا برای شما بستگی به اهداف شخصی‌تان دارد و برای مثال اگر شما بخواهید جراحی سرطان ریه انجام دهید، رژیم متفاوتی از زمانی نیاز دارید که در حال بهبودی بعد از درمان سرطان ریه هستید.

بیشتر بخوانید: غذاهای ضد سرطان

بیشتر بخوانید: غذاهای سرطان‌زا

رژیم غذایی برای بیماران سرطان ریه

به اندازه کافی پروتئین دریافت کنید؛ زیرا بدن شما برای بازسازی بافت و سلول‌هایش به پروتئین نیاز دارد. پروتئین پایه ساختمان سیستم ایمنی شما است و برای اینکه ارگان‌های بدنتان درست کار کنند ضروری است. باید حدود ۲۰ میلی گرم پروتئین در هر وعده غذایی دریافت کنید.

منابع پروتئین عبارتند از موارد زیر:

• مرغ، گوشت، ماهی
• تخم مرغ
• لبنیات کم چرب ( شیر، ماست، پنیر)
• آجیل و کره بادام زمینی
• لوبیا
• سویا

در هر وعده غذایی در بشقابتان سبزیجات و میوه‌های رنگارنگ هم اضافه کنید. میوه‌ها و سبزیجات آنتی اکسیدان‌های قوی هستند و می‌توانند در بهبود سلول‌های آسیب دیده شما کمک کننده باشند. میوه‌ها و سبزیجات شما می‌توانند خام یا پخته باشند، اما کلید آن تنوع آن‌ها است.

سعی کنید حدود پنج وعده متفاوت میوه و سبزی در روز مصرف کنید. برای بیشتر میوه‌ها و سبزیجات هر وعده حدود 1 فنجان است و برای سبزیجات برگ دار، حدود ۳ فنجان خواهد بود.

از دانه‌های کامل در رژیم غذایی‌تان استفاده کنید. شما برای حفظ انرژی به کربوهیدرات نیاز دارید و سعی کنید که این کربوهیدرات را از منابع دانه کامل دریافت کنید که عبارتند از موارد زیر:

• نان گندم
• پاستا
• برنج قهوه‌ای

از چربی‌های سالم استفاده کنید. همه چربی‌ها یکسان نیستند. اسید چرب‌های امگا ۳ و سایر چربی‌های سالم به حمایت از مغز و سیستم عصبی شما کمک می‌کنند و باعث کاهش التهاب در بدن‌تان می‌شوند. از جمله منابع چربی‌های سالم عبارتند از موارد زیر:

• آووکادو
• آجیل
• دانه‌ها
• روغن زیتون

یادتان باشد که لازم نیست کل رژیم غذایی‌تان را عوض کنید و اگر در کل حالتان خوب است و عوارض جانبی، از دست دادن وزن یا بی اشتهایی را تجربه نمی‌کنید، می‌توانید با حفظ رژیم معمول خود کمی مواد مغذی به آن اضافه کنید.

تغییرات آسانی مثل اضافه کردن یک تکه میوه به رژیم غذایی به عنوان میان وعده یا انتخاب ماهی به جای گوشت قرمز در یکی از وعده‌های هفته می‌تواند موثر باشد.

نکات تغذیه برای عوارض جانبی بعد از درمان سرطان ریه

برخی از رایج‌ترین عوارض جانبی ناشی از درمان سرطان ریه عبارتند از حالت تهوع، بی اشتهایی، از دست دادن وزن، از دست دادن آب بدن و خستگی.

شما می‌توانید با انتخاب رژیم غذایی درست این عوارض را کنترل کنید:

• برای حالت تهوع: وعده‌های غذایی را به صورت کوچک و مرتب بخورید. اگر بوهای شدید باعث تحریک حالت تهوع شما می‌شود، از غذاهای بی بو با چربی کم استفاده کنید.
• برای بی اشتهایی: وعده‌های غذایی به اندازه میان وعده را با فاصه چند ساعت یک بار مصرف کنید و تعداد آن‌ها بهتر است ۴ تا ۶ بار در روز باشد. به همه وعده‌های غذایی‌تان، غذاهای با کالری بالا از جمله کره بادام زمینی، روغن زیتون، اووکادو، کره یا پنیر اضافه کنید. این کار به شما کالری‌های زیادی در حجم کم خواهد داد.
• برای از دست دادن وزن/ماهیچه: به دست آوردن کالری کافی، کلید اصلی است. مصرف وعده‌های کوچک غذایی به صورت منظم و دریافت وعده‌های غذایی کوچک با کالری زیاد از جمله غذاهای پر از پروتئین مثل تخم مرغ، مرغ، ماهی، لبنیات، گوشت، کره بادام زمینی کمک کننده خواهند بود.

• برای خستگی: زمانی که انرژی دارید، وعده‌های غذایی فریز شده آماده کنید تا در زمان خستگی بتوانید به راحتی گرم کنید و مصرف کنید. همیشه میان وعده‌های مغذی در دسترس داشته باشید. همیشه دخیره آجیل، پنیر، کره بادام زمینی، ماست و میوه داشته باشید تا به راحتی از طریق آن‌ها کالری دریافت کنید.
• برای از دست دادن آب بدن: سعی کنید روزانه حدود ۲ لیتر نوشیدنی بدون کافئین مصرف کنید و اگر نمی‌توانید مصرف آب خالی را تحمل کنید، از نوشیدنی‌های ورزشی، شربت یا شیر استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: کنترل عوارض سرطان با تغذیه

بیشتر بخوانید: تغذیه حین و پس از درمان سرطان

نوشیدنی مفید برای سرطان ریه

آب نارگیل

اگر شما در اثر استفراغ، اسهال یا تعریق زیاد، آب بدنتان را از دست داده‌اید، نوشیدن آب نارگیل برایتان گزینه خوبی است. این نوشیدنی حاوی الکترولیت‌هایی از جمله سدیم، پتاسیم و منزیم است و همچنین شکر کمی هم دارد. در حین انتخاب این نوشیدنی، آب نارگیلی را انتخاب کنید که کمترین میزان مواد افزودنی را دارد. اگر شما طعم آب نارگیل را دوست ندارید، مقداری شربت گوجه فرنگی یا اخته به آن اضافه کنید تا طعم بیشتری بگیرد.

شربت رقیق

شربت میوه می‌تواند به حفظ مایعات بدن شما کمک کند، اما یادتان باشد که شکر زیادی دارد. نوشیدنی‌های با قند زیاد ممکن است در بیماران تحت درمان سرطان ریه باعث بروز اسهال شوند. به جای نوشیدن شربت میوه خالص، آن را با همان مقدار آب مخلوط کنید تا رقیق شود. این کار باعث کاهش قند دریافتی شما می‌شود.

چای سبز و گیاهی

چای سبز یک نوشیدنی سالم است که پر از آنتی اکسیدان‌های مبارزه کننده با سرطان است. هرچند این نوشیدنی مقدار کمی کافئین دارد و اگر شما به کافئین حساس هستید یا سعی دارید میزان کافئین مصرفی‌تان را کاهش دهید، به جای چای سبز از چای‌های گیاهی که کافئین ندارند، استفاده کنید.

برخی از این چای‌ها حتی ممکن است به کم شدن عوارض جانبی ناشی از درمان کمک کنند. چای زنجبیل یک گزینه خوب برای افراد دارای حالت تهوع  است و چای نعناع گزینه خوبی برای بهبود ناراحتی شکمی، نفخ و ریفلاکس اسید است.

آب گازدار

امروزه انواع زیادی از آب‎های گازدار در بازار موجودند. این آب‌‌ها راه‌های عالی برای رساندن آب به بدن هستند کالری اضافی یا شیرین کننده‌های مصنوعی هم ندارند. حتما نکاتی که درباره مواد مغذی روی قوطی نوشته را مطالعه کنید تا مطمئن شوید که این نوشیدنی فقط حاوی آب و طعم طبیعی است.

قهوه بدون کافئین

بسیاری از مردم فقط  برای دریافت مایعات قهوه می‌خورند. اما اگر این کار را با قهوه کافئین دار انجام دهید، در واقع آب بدنتان را از دست می‌دهید! مشکلی ندارد که شما فقط صبح کافئین مصرف کنید اما سعی کنید مصرفتان را در همین حد محدود کنید. قهوه بدون کافئین، انتخاب خوبی برای افرادی است که در حال محدود کردن مصرف قهوه‌شان به زمان صبح هستند. این قهوه حاوی میزان خیلی کمی از کافئین است و باعث از دست رفتن آب بدن شما نمی‌شود. قهوه ممکن است باعث افزایش احتمال ابتلای شما به اسهال شود پس اگر شما سابقه ناراحتی معده دارید، بهتر است از آن دوری کنید یا مصرفش را محدود کنید.

بی اشتهایی در سرطان ریه

اگر مبتلا به سرطان ریه هستید، ممکن است گاهی احساس بی اشتهایی کنید و همچنین ممکن است هنگام جویدن و قورت دادن غذا دچار مشکل شوید. این مشکل بسیار رایج است و حدود ۹۰٪ کسانی که مبتلا به سرطان ریه پیشرفته هستند، تا حدی اشتهایشان را از دست می‌دهند.

درمان‌های خاصی ممکت است روی اشتهای شما تاثیر گذار باشند. برای مثال شیمی درمانی باعث تغییر مزه و بوی غذاها می‌شود.

نوع غذایی که هنگام بی اشتهایی می‌خورید

اگر جویدن و قورت دادن مشکل، غذا خورد را برای شما سخت کرده، ممکن است خوردن غذاهای نرم‌تر و مرطوب از جمله موارد زیر حل کننده مشکل شما باشند:

• سوپ‌های مغذی
• نیمرو
• پاستا با سس پنیری
• سبزیجات پخته شده
• ماهی با پوره سیب زمینی

 بیماران ریه چه نکاتی را برای دریافت مواد مغذی رعایت کنند؟

بسیاری از افراد مبتلا به سرطان ریه با احساس بوی غذا، اشتهایشان را از دست می‌دهند. خوردن غذای سرد یا غذایی که به دمای اتاق رسیده باعث کاهش بوی غذا می‌شود.

هوای تازه باعث باز شدن اشتها می‌شود.  اگر می‌توانید، قبل از زمان هر وعده غذایی به پیاده روی کوتاهی بروید اما اگر این کار برای شما بیش از حد سخت است یا شما زیاد تحرک ندارید، می‌توانید به سادگی کنار پنجره بنشینید و از هوای آزاد لذت ببرید.

اگر حالت تهوع دارید، بسیاری از افراد، خوردن زنجبیل را کمک کننده می‌دانند. سعی کنید زنجبیل را به شکل چای، آبجو یا بیسکوییت  مصرف کنید.

اگر اصلا قادر به غذا خوردن نیستید، از نوشیدنی‌های مغذی استفاده کنید.  برای مثال ۳ یا ۴ قاشق غذاخوری از شیر خشک را به شیر پرچرب اضافه کنید و آن را به چای، میوه یا بستنی اضافه کنید و بخورید. فقط حواستان باشد که این مخلوط را در یخچال نگهداری کنید و طی ۲۴ ساعت مصرف کنید.

 

منابع:

webmd.com

lungevity.org

roycastle.org

نویسنده :

دکتر بــرنا فــرازمـند

متخصص رادیوتراپی و انکولوژی

«تصمیم‌گیری آگاهانه» حق اساسی هر فرد است. ما در سایت drfarazmand.com با ارائه دقیق‌ترین و به‌روز‌ترین اطلاعات در مورد انواع سرطان و پاسخ به سوالات شما، کمک می‌کنیم بهترین انتخاب‌ها را داشته باشید