غربالگری سرطان ریه به معنای تشخیص سرطان ریه پیش از ایجاد علائم و نشانه‌ها است. غربالگری باعث تشخیص زودهنگام سرطان می‌شود. با تشخیص سرطان ریه در مراحل اولیه، شانس موفقیت درمان بالاتر است و امکان بهبودی کامل بیمار وجود دارد.

اهداف کلی غربالگری سرطان شامل موارد زیر است:

1. کاهش تعداد افرادی که بر اثر این بیماری می‌میرند و یا
2. حذف کامل مرگ‌های ناشی از سرطان.

روش غربالگری سرطان ریه

تنها آزمایش تایید‌شده برای غربالگری سرطان ریه، سی‌تی‌اسکن با دوز کم است. انجام این سی‌تی مشابه سی‌تی معمول است، با این تفاوت که دوز کمتری از اشعه برای تصویربردای به بیمار تابانده می‌شود. سی‌تی اسکن تنها چند دقیقه طول می‌کشد و دردناک نیست.

بعد از انجام سی‌تی، یک کامپیوتر تصاویر را ترکیب و به یک تصویر سه‌ بعدی پر-جزئیات تبدیل می‌کند که هرگونه ناهنجاری یا تومور را نشان می‌دهد.

بیشتر بخوانید: سی‌تی اسکن چیست؟

فواصل سی‌تی در غربالگری سرطان ریه چقدر است؟

برای غربالگری سرطان ریه توصیه می‌شود سی‌تی اسکن به صورت سالانه انجام شود.

مهم است که غربالگری در یک مرکز تایید‌ شده و باتجربه انجام شود.

چه افرادی باید تحت غربالگری قرار گیرند؟

در حال حاضر توصیه می‌شود صرفا افرادی که سابقه مصرف زیاد سیگار داشته‌اند تحت غربالگری سرطان ریه قرار بگیرند. البته غربالگری برای تمام افرادی که سیگار می‌کشند توصیه نمی‌شود و فقط افرادی که هر سه ویژگی زیر را داشته باشند باید تحت غربالگری قرار گیرند:

• سابقه ۲۰ پاکت-سال مصرف سیگار و
• مصرف فعلی سیگار یا ترک طی ۱۵ سال گذشته و
• سن بین ۵۰ تا ۸۰ سال

«پاکت-سال» به چه معناست؟ یک پاکت-سال (pack-year ) به معنای مصرف متوسط یک پاکت سیگار در روز برای یک سال است. به عنوان مثال فردی که سابقه مصرف ۲۰ پاکت-سال سیگار را دارد، می‌تواند ۲۰ سال روزی یک پاکت مصرف کرده باشد یا ۱۰ سال روزی دو پاکت سیگار کشیده باشد.

بنابراین افراد زیر نیاز به غربالگری ریه ندارند:

• افرادی که کمتر از ۲۰ پاکت-سال سیگار کشیده‌اند،
• کمتر از ۵۵ سال یا بیشتر از ۸۰ سال سن دارند،
• بیش از ۱۵ سال قبل سیگار را ترک کرده‌اند و یا
• مبتلا به یک بیماری جدی هستند که می‌تواند بر درمان سرطان تأثیر بگذارد یا عمر فرد را کوتاه کند.

خطرات غربالگری

هر روش غربالگری مزایا و معایبی دارد. غربالگری کانسر ریه دارای خطرات زیر است:

• نتایج مثبت کاذب: به این معناست که فرد سرطان ریه ندارد ، اما در سی‌تی اسکن اشتباها سرطان ریه تشخیص داده می‌شود. این موضوع می‌تواند باعث ویزیت‌ها و جراحی بیشتر و غیر ضروری شود که خودشان خطرات و مشکلاتی دارند
• تشخیص بیش از حد: بعضی از موارد سرطان ریه ممکن است هیچ وقت باعث مشکل و علامتی برای بیمار نشوند. شناسایی این سرطان‌های ریه منجر به انجام درمانی می‌شود که کمکی به بیمار نمی‌کند.
• اشعه ناشی از سی‌تی اسکن‌های مکرر می‌تواند موجب ایجاد سرطان در بعضی افراد شود.

به همین دلایل است که غربالگری کنسر ریه صرفا در افرادی توصیه می‌شود که خطر بالای سرطان ریه را دارند و امید به زندگی قابل قبولی دارند. به همین دلیل افرادی که بعد از تشخیص تمایلی به درمان نخواهند داشت نیز مناسب غربالگری ریه نیستند.

بهترین راه برای کاهش خطر سرطان ریه، ترک سیگار و پرهیز از دود دست دوم است.

غربالگری سرطان ریه جایگزین ترک سیگار نیست!

جمع‌بندی: غربالگری سرطان ریه

غربالگری سرطان ریه برای افراد ۵۵ تا ۸۰ ساله که در طول عمرشان حداقل ۳۰ بسته-سال سیگار کشیده‌اند توصیه می‌شد. غربالگری سرطان ریه با سی‌تی اسکن کم-دوز انجام می‌شود.

منابع:

Cancer.net

USPSTF

CDC.gov

---

سوالات رایج:

نویسنده :

دکتر بــرنا فــرازمـند

متخصص رادیوتراپی و انکولوژی

«تصمیم‌گیری آگاهانه» حق اساسی هر فرد است. ما در سایت drfarazmand.com با ارائه دقیق‌ترین و به‌روز‌ترین اطلاعات در مورد انواع سرطان و پاسخ به سوالات شما، کمک می‌کنیم بهترین انتخاب‌ها را داشته باشید