توده ژنیکوماستی یکی از عارضه‌های شایع در آقایان است که اغلب با مشاهده برآمدگی یا سفتی در ناحیه پستان، موجب نگرانی و اضطراب می‌شود. در بسیاری از موارد، نخستین تصور بیماران احتمال ابتلا به سرطان پستان در مردان است؛ در حالی‌که این وضعیت در اغلب موارد خوش‌خیم و قابل درمان است.

با توجه به افزایش موارد مراجعه به کلینیک‌های غدد و انکولوژی برای بررسی این عارضه، شناخت علمی و دقیق ماهیت ژنیکوماستی اهمیت زیادی دارد. در این مقاله، به بررسی علل، روش‌های تشخیص، تمایز آن از ضایعات بدخیم و گزینه‌های درمانی می‌پردازیم.

ژنیکوماستی چیست؟ تعریف علمی و ساده‌سازی‌شده

ژنیکوماستی (Gynecomastia) به بزرگ شدن یا رشد غیرطبیعی بافت غده‌ای پستان در مردان گفته می‌شود؛ حالتی که معمولاً به‌صورت متقارن، نسبتا نرم (قوام لاستیکی) و قابل لمس در ناحیه زیر هاله پستان احساس می‌شود. برخلاف تصور رایج، این عارضه ناشی از تجمع چربی ساده نیست، بلکه رشد واقعی بافت غده‌ای پستان است.

از دید فیزیولوژیک، ژنیکوماستی زمانی رخ می‌دهد که تعادل میان دو هورمون اصلی مردانه و زنانه یعنی تستوسترون و استروژن دچار اختلال شود. افزایش نسبی استروژن یا کاهش سطح تستوسترون، می‌تواند سلول‌های غده‌ای پستان را تحریک کرده و باعث رشد تدریجی آن‌ها گردد. البته لزومی ندارد سطح کلی استروژن یا تستوسترون در داخل بدن تغییر کند و فقط تغییرات آن‌ها در سطح سلول‌های پستان برای ایجاد ژینکوماستی کفایت می‌کند.

تفاوت ژنیکوماستی با لیپوماستی (تجمع چربی)

بسیاری از مردان دارای اضافه وزن، تصور می‌کنند که دچار ژنیکوماستی شده‌اند؛ در حالی‌که در اغلب موارد، آنچه دیده می‌شود لیپوماستی یا همان تجمع چربی در بافت پستان است. تفاوت اصلی در این است که:

• در ژنیکوماستی، بافت غده‌ای نسبتا سفت‌تر (قوام لاستیکی) و متراکم است و در زیر هاله پستان لمس می‌شود.
• در لیپوماستی، بافت نرم‌تر است و با کاهش وزن معمولاً بهبود می‌یابد.

برای افتراق دقیق این دو حالت، گاهی معاینه فیزیکی، سونوگرافی یا ماموگرافی توسط پزشک انجام می‌شود.

علائم ژنیکوماستی (بزرگی سینه در مردان)

ژنیکوماستی معمولاً با افزایش تدریجی حجم سینه در مردان آغاز می‌شود و می‌تواند یک‌طرفه یا دوطرفه باشد. این وضعیت ممکن است بدون درد باشد یا در برخی بیماران با احساس ناراحتی و سفتی همراه شود. تشخیص زودهنگام علائم به‌ویژه برای افتراق از بیماری‌های جدی‌تر اهمیت دارد.

• افزایش تدریجی اندازه سینه
• احساس توده یا سفتی زیر هاله پستان
• حساسیت یا درد خفیف در ناحیه سینه
• برجستگی یا تورم یک‌طرفه یا دوطرفه
• تغییر ظاهری در نوک سینه (برجستگی یا حساسیت بیشتر)
• احساس فشار یا سنگینی در سینه
• گاهی قرینگی ناقص بین دو سمت سینه
• در موارد نادر، ترشح شفاف یا خونی از نوک سینه که ممکن است نشان‌دهنده بیماری جدی‌تر نیز باشد و باید بلافاصله بررسی انجام شود.

دلایل ایجاد توده ژنیکوماستی

علت بروز ژنیکوماستی در مردان معمولاً به عدم تعادل میان دو هورمون اصلی بدن، یعنی تستوسترون (هورمون مردانه) و استروژن (هورمون زنانه) مربوط است. در حالت طبیعی، هر دو هورمون در بدن مردان وجود دارند، اما نسبت آن‌ها متعادل است. وقتی این تعادل به‌هم بخورد، مثلاً با کاهش اثر تستوسترون یا افزایش اثر استروژن در سطح بافت پستان، بافت غده‌ای پستان تحریک و دچار رشد می‌شود.

۱. تغییرات فیزیولوژیک در سنین مختلف

ژنیکوماستی در برخی مراحل زندگی طبیعی است و الزاماً به بیماری خاصی اشاره ندارد:

• نوزادی: به‌دلیل عبور هورمون‌های استروژنی مادر از جفت، ممکن است در چند روز اول تولد، تورم خفیف پستان در نوزادان دیده شود که طی چند هفته برطرف می‌شود.
• نوجوانی: در حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد از پسران نوجوان در سن بلوغ، به‌طور موقت دچار ژنیکوماستی می‌شوند که معمولاً بدون درمان خاصی طی ۶ تا ۲۴ ماه برطرف می‌گردد.
• میانسالی و سالمندی: در سنین بالاتر، کاهش سطح تستوسترون و افزایش بافت چربی (که استروژن را بیشتر تولید می‌کند)، می‌تواند منجر به بروز مجدد ژنیکوماستی شود.

۲. بیماری‌ها و اختلالات درون‌ریز (دلایل پاتولوژیک)

برخی بیماری‌ها و اختلالات هورمونی می‌توانند علت مستقیم رشد بافت پستان در مردان باشند. این موارد با تغییر در تعادل میان تستوسترون و استروژن باعث تحریک بافت غده‌ای پستان می‌شوند.

مهم‌ترین دلایل عبارتند از:

• تومورهای بیضه یا غده فوق‌کلیوی که ترشح استروژن را افزایش می‌دهند.
• بیماری‌های کبدی و کلیوی که تجزیه طبیعی هورمون‌ها را مختل می‌کنند.
• پرکاری تیروئید که با افزایش پروتئین‌های حامل استروژن موجب افزایش اثر آن می‌شود.
• هیپوگنادیسم یا کاهش عملکرد بیضه‌ها که سطح تستوسترون را کاهش می‌دهد.
• سندرم کلاین‌فلتر (XXY) که یکی از علل ژنتیکی شایع ژنیکوماستی است.

۳. داروها و مواد شیمیایی

بیش از ۲۰۰ نوع دارو در دنیا گزارش شده که ممکن است ژنیکوماستی ایجاد کنند. از جمله مهم‌ترین آن‌ها:

• داروهای قلبی مانند اسپیرونولاکتون و دیگوکسین
• بعضی از داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب
• داروهای ضدقارچ مانند کتوکونازول
• داروهای ضد سرطان پروستات و داروهای حاوی استروژن
• مصرف الکل، ماری‌جوانا، آمفتامین و هروئین که همگی می‌توانند در تعادل هورمونی بدن اختلال ایجاد کنند.

همچنین استفاده از استروئیدهای آنابولیک در بدنسازان یکی از شایع‌ترین علل ژنیکوماستی در سنین جوانی است. این داروها با افزایش موقت تستوسترون و سپس سرکوب طبیعی آن، باعث افزایش سطح نسبی استروژن در بدن می‌شوند.

۴. سبک زندگی و فاکتورهای محیطی

چاقی، استرس مزمن، کم‌خوابی و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند بیسفنول A در پلاستیک‌ها نیز می‌تواند در بروز ژنیکوماستی نقش داشته باشد. چربی بدن محیطی مناسب برای تبدیل تستوسترون به استروژن ایجاد می‌کند و در نتیجه احتمال رشد بافت پستان را بالا می‌برد.

۵. سایر علل

به غیر از تغییر سطح دو هورمون استروژن و تستوسترون در سطح بدن، افزایش تاثیر موضعی بعضی آنزیم‌ها (مانند آروماتاز)، افزایش حساسیت گیرنده‌های استروژن و کاهش پیام‌رسانی گیرنده‌های آندروژن هم می‌تواند در ایجاد ژنیکوماستی نقش داشته باشد.

بنابراین، یک بررسی ساده سطح هورمون‌ها در سرم ممکن است نتواند علت را مشخص کند.

۶. علت‌های ناشناخته (ایدیوپاتیک)

در حدود ۲۵ درصد موارد، حتی پس از بررسی کامل، علت مشخصی یافت نمی‌شود. این نوع را «ژنیکوماستی ایدیوپاتیک» می‌نامند و معمولاً سیر خوش‌خیمی دارد.

به طور خلاصه، ژنیکوماستی نتیجه برهم خوردن تعادل هورمونی بدن است که می‌تواند به‌دلیل عوامل طبیعی، دارویی یا بیماری‌زا ایجاد شود و در بسیاری از موارد با اصلاح علت زمینه‌ای، برطرف گردد.

آیا ژنیکوماستی سرطان است؟ تفاوت‌ها و سوءبرداشت‌های رایج

یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های مردان هنگام مشاهده برآمدگی در سینه، احتمال ابتلا به سرطان پستان است. با وجود اینکه سرطان پستان در مردان پدیده‌ای نادر است (کمتر از ۱٪ کل موارد سرطان پستان)، اما از آن‌جا که هر دو عارضه ممکن است با توده قابل لمس همراه باشند، تشخیص افتراقی آن‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد.

برای تمایز میان ژنیکوماستی خوش‌خیم و سرطان پستان، پزشکان به مجموعه‌ای از ویژگی‌ها توجه می‌کنند:

ویژگی	ژنیکوماستی	سرطان پستان مردان
محل توده	دقیقاً زیر هاله پستان و اغلب متقارن	معمولاً یک‌طرفه، خارج از مرکز هاله
قوام بافت	نسبتا نرم یا لاستیکی، متحرک	سفت، چسبنده به پوست یا عضله
درد یا حساسیت	معمولاً وجود دارد	اغلب بدون درد است
پوست و نوک سینه	ظاهر طبیعی	ممکن است دچار فرورفتگی یا زخم شود
غدد لنفاوی زیر بغل	طبیعی	ممکن است بزرگ یا دردناک باشند

همان‌طور که دیده می‌شود، توده ژنیکوماستی معمولاً دردناک، نسبتا نرم‌تر و در مرکز پستان قرار دارد؛ در حالی‌که سرطان اغلب سفت، بدون درد و با درگیری پوست یا غدد لنفاوی همراه است.

تشخیص توده ژنیکوماستی: از معاینه تا تصویربرداری و آزمایش‌ها

تشخیص ژنیکوماستی بر پایه‌ی شرح حال دقیق، معاینه فیزیکی و آزمایش‌های تکمیلی انجام می‌شود. هدف از این ارزیابی، تمایز بین ژنیکوماستی خوش‌خیم و سایر ضایعات پستان (مانند تومورهای بدخیم) و تعیین علت زمینه‌ای آن است.

شرح حال و ارزیابی اولیه

پزشک ابتدا با طرح سؤالاتی دقیق، سابقه‌ی پزشکی و سبک زندگی بیمار را بررسی می‌کند. این مرحله شامل پرسش درباره‌ی زمان شروع توده، وجود درد یا حساسیت، مصرف داروهای خاص (مانند استروئیدها، داروهای ضدافسردگی یا داروهای قلبی)، ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند کبد یا کلیه، سابقه‌ی اختلالات هورمونی و مصرف الکل یا مواد مخدر است. پاسخ به این سؤالات، در شناسایی علت اصلی نقش کلیدی دارد و کمک می‌کند تا نوع ژنیکوماستی (فیزیولوژیک، دارویی یا پاتولوژیک) مشخص شود.

معاینه فیزیکی دقیق

در مرحله‌ی بعد، پزشک با معاینه‌ی ظاهری و لمسی ناحیه‌ی سینه، ویژگی‌های توده را ارزیابی می‌کند. در ژنیکوماستی، بافتی نسبتا نرم و لاستیکی و اغلب متقارن در مرکز زیر هاله‌ی پستان لمس می‌شود. معمولاً هر دو طرف بدن درگیرند، هرچند ممکن است میزان رشد در یک سمت کمی بیشتر باشد. پوست و نوک سینه در این حالت طبیعی به نظر می‌رسند و درد خفیف شایع است.

در مقابل، توده‌های مشکوک به سرطان معمولاً سفت، نامنظم، چسبیده به پوست یا عضلات زیرین و گاهی با تغییر در رنگ یا شکل پوست همراهند. این تفاوت‌ها در معاینه‌ی دقیق، نخستین سرنخ‌های افتراقی بین ضایعات خوش‌خیم و بدخیم هستند.

روش‌های تصویربرداری

در صورتی که یافته‌ها کاملا سازگار با ژنیکوماستی یا پسودوژنیکوماستی باشد، معمولا اصلاً تصویربرداری لازم نیست. اما در صورت وجود توده غیرمعمول یا علائم هشداردهنده، پزشک از روش‌های تصویربرداری استفاده می‌کند:

• سونوگرافی پستان: در سن زیر ۲۵ سال، روش انتخابی اولیه است و در سن بالای ۲۵ سال هم با توجه به شرایط ممکن است در ابتدا انجام شود. این تست به‌طور دقیق نوع بافت (غده‌ای یا چربی) را نشان می‌دهد و می‌تواند وجود ضایعات مشکوک را رد کند.
• ماموگرافی: در سن بالای ۲۵ سال به عنوان روش تصویربرداری اول یا کمکی و در سن زیر ۲۵ سال به عنوان روش تصویربرداری کمکی، در مردان با توده یک‌طرفه یا در مواردی که شک به سرطان وجود دارد انجام می‌شود. ماموگرافی در افتراق ژنیکوماستی از ضایعات بدخیم نقش حیاتی دارد.
• MRI: فقط در موارد خاص یا زمانی که سایر روش‌ها نتوانند تشخیص قطعی بدهند استفاده می‌شود و استفاده از آن روتین نیست.

آزمایش‌های هورمونی و خونی

پس از معاینه، پزشک ممکن است آزمایش‌هایی را برای بررسی وضعیت هورمون‌ها و عملکرد اندام‌های حیاتی تجویز کند. این آزمایش‌ها شامل موارد زیر است:

• تستوسترون، استروژن، LH و FSH برای ارزیابی تعادل هورمونی بدن
• TSH، T3 و T4 برای بررسی عملکرد تیروئید
• آنزیم‌های کبدی (LFT) و شاخص‌های کلیوی (KFT) برای ارزیابی سلامت کبد و کلیه
• آزمایش HCG یا AFP برای بررسی احتمال تومورهای بیضه یا کبد (در موارد خاص)

دقت کنید که حتی در صورت انجام، همه آزمایش‌ها برای همه بیماران ضروری نیستند و باید به صورت هدفمند درخواست شوند.

نمونه‌برداری از بافت (بیوپسی)

در موارد نادری که تصویربرداری یا معاینه نتایج قطعی ارائه نمی‌دهد، پزشک از بیوپسی سوزنی (Core Needle Biopsy) برای برداشت نمونه‌ی کوچکی از بافت استفاده می‌کند. نمونه‌ی گرفته‌شده در آزمایشگاه پاتولوژی بررسی می‌شود تا مشخص گردد سلول‌های موجود خوش‌خیم‌اند یا نشانه‌ای از تغییرات بدخیم دارند. بیوپسی معمولاً سرنوشت‌سازترین مرحله در موارد مشکوک است و به تصمیم‌گیری درباره نوع درمان کمک می‌کند.

درمان توده ژنیکوماستی؛ از پایش تا جراحی

انتخاب نوع درمان ژنیکوماستی به شدت بزرگی پستان (گرید بیماری)، مدت‌زمان بروز توده و علت زمینه‌ای بستگی دارد. در مراحل خفیف، درمان دارویی و اصلاح سبک زندگی مؤثر است، اما در موارد پایدار یا پیشرفته، روش‌های جراحی و زیبایی نتایج قطعی‌تری دارند.

اصلاح عامل زمینه‌ای

در برخی بیماران، ژنیکوماستی نتیجه‌ی مصرف داروهای خاص یا بیماری‌های قابل‌درمان است. در این موارد، اولین قدم درمانی اصلاح علت اصلی یا تغییر داروی مسبب است، و ممکن است نیاز به جراحی یا داروهای اضافی نباشد. در بسیاری از موارد، اصلاح علت زمینه‌ای موجب پسرفت خودبه‌خودی ژنیکوماستی می‌شود.

درمان دارویی

در ژنیکوماستی‌های گرید یک یا موارد تازه‌ظاهر (معمولا طی ۶ تا ۱۲ ماه اخیر) و دردناک، درمان با داروهایی مانند تاموکسیفن (خط اول) توصیه می‌شود. این دارو با مهار اثر استروژن در بافت پستان، موجب کاهش درد و حجم توده در کوتاه‌مدت می‌شوند. درمان دارویی معمولاً طی چند ماه انجام شده و باید تحت نظر پزشک متخصص غدد صورت گیرد. علت عدم استفاده از درمان دارویی بعد از ۶ تا ۱۲ ماه از ایجاد علائم این است که بافت در این زمان فیبروتیک و غیرفعال می‌شود و دیگر به درمان دارویی پاسخ نمی‌دهد.

درمان دارویی ژنیکوماستی در ۶ تا ۱۲ ماه اول، معمولا استفاده از تاموکسیفن است.

در موارد انتخابی مانند عدم تحمل تاموکسیفن، ممکن است از داروهای مهارکننده آروماتاز مانند لتروزول و اگزمستان استفاده شود.

جراحی برداشت غده با یا بدون لیپوساکشن

در بیماران با ژنیکوماستی گرید ۲ تا ۴، موارد پایدار و همراه با افتادگی پوست، موارد فیبروتیک و عدم پاسخ به دارو، روش جراحی بهترین گزینه است. در این روش، جراح بافت غده‌ای و چربی اضافی را با ساکشن (لیپوساکشن) برمی‌دارد و در صورت نیاز، لیفت پوست نیز انجام می‌دهد. این روش موجب اصلاح فرم سینه به شکلی قابل پیش‌بینی و ماندگار می‌شود.

سایر گزینه‌های درمان ژنیکوماستی آقایان

به جز سه درمان اصلی ذکرشده، سایر روش‌ها تاثیر کمتری روی ژنیکوماستی واقعی دارند و عمدتا برای بهبود ظاهر و یا کاهش چربی استفاده می‌شوند، از جمله:

1. ورزش و کنترل وزن

ورزش روی ژنیکوماستی واقعی اثر مستقیم ندارند و فقط ظاهر قفسه سینه را بهبود می‌دهد. اما پس از جراحی برای حفظ نتایج، ورزش منظم به‌ویژه تمرینات تقویت عضلات سینه توصیه می‌شود. فعالیت فیزیکی باعث افزایش قوام عضلات قفسه سینه شده و ظاهر طبیعی‌تری ایجاد می‌کند.

• کرایولیپولیز (فریز کردن چربی)

کرایولیپولیز یا فریز کردن چربی برای ژنیکوماستی، درمان پزشکی محسوب نمی‌شود و صرفا برای چربی موضعی و نه ژنیکوماستی واقعی انجام می‌شود و بیشتر بحث زیبایی و مارکتینگ است. بنابراین کرایولیپیز در ژنیکوماستی واقعی کاربردی ندارد و صرفا در مواردی که توده‌ی چربی موضعی زیر هاله وجود دارد و بافت غده‌ای فعال نیست، روش کرایولیپولیز (چربی‌سوزی با سرما) می‌تواند مفید باشد. این روش غیرتهاجمی است و بدون نیاز به بی‌هوشی، باعث کاهش تدریجی ضخامت چربی در ناحیه سینه می‌شود.

• لیپوساکشن/لیپوماتیک سینه به‌تنهایی

برای موارد شبه-ژنیکوماستی که چربی غالب است مناسب است و برای ژنیکوماستی واقعی به تنهایی کافی نیست. لیپوساکشن با استفاده از لوله‌های ظریف (کانولا) انجام می‌شود و موجب صاف‌تر و مردانه‌تر شدن ظاهر قفسه سینه می‌گردد. لیپوماتیک با برش‌های بسیار کوچک، اسکار اندک و دوران نقاهت کوتاه‌تر همراه است و نتیجه‌ای نسبتاً طبیعی به همراه دارد.

• راه درمان ژنیکوماستی با لباس

لباس صرفا پنهان‌کننده است و هیچ اثر درمانی ندارد، اما به عنوان روش «حمایتی و روانی» قابل انجام است. درمان ژنیکوماستی با لباس شامل استفاده از گن یا پوشش فشاری مخصوص سینه با ایجاد فشار یکنواخت، برجستگی سینه را موقتاً پنهان می‌کند. در ژنیکوماستی خفیف یا پس از جراحی، پوشش فشاری با گن به کاهش تورم، فرم‌دهی بهتر و افزایش اعتمادبه‌نفس بیمار کمک می‌کند.

درمان خانگی ژنیکوماستی خفیف

بسیاری از افرادی که با بزرگی خفیف سینه مواجه می‌شوند، ابتدا عباراتی مثل «درمان خانگی ژنیکوماستی خفیف» را جستجو می‌کنند، با این تصور که شاید بتوان بدون دارو یا جراحی این مشکل را برطرف کرد.
از نظر پزشکی باید شفاف گفت که درمان خانگی به‌معنای حذف بافت غده‌ای ژنیکوماستی وجود ندارد، اما در موارد خفیف و اولیه، برخی اقدامات ساده می‌توانند به کنترل وضعیت کمک کنند و مانع پیشرفت آن شوند.

• در افرادی که اضافه‌وزن دارند، کاهش وزن معمولاً اولین و مؤثرترین اقدام غیرپزشکی است. با کاهش چربی بدن، هم ظاهر برجستگی سینه کمتر جلب توجه می‌کند و هم شرایطی که باعث افزایش اثر استروژن در بدن می‌شود، تا حدی کاهش می‌یابد. ورزش به‌ویژه تمرینات هوازی و تمرینات تقویت عضلات قفسه سینه، ژنیکوماستی را «درمان» نمی‌کند، اما می‌تواند ظاهر آن را کمتر نمایان کند.
• پرهیز از مصرف الکل، دخانیات و مواد مخدر اهمیت زیادی دارد. این مواد در بسیاری از مردان باعث اختلال در تعادل طبیعی هورمون‌ها می‌شوند و می‌توانند ژنیکوماستی خفیف را تشدید کنند. قطع این عوامل، به‌ویژه در مراحل اولیه، گاهی جلوی پیشرفت بیماری را می‌گیرد.
• خواب ناکافی و استرس مزمن نیز بی‌تأثیر نیستند. هرچند نمی‌توان انتظار داشت با اصلاح خواب یا کاهش استرس، توده پستان از بین برود، اما این اقدامات به حفظ تعادل هورمونی طبیعی بدن کمک می‌کنند و نقش حمایتی دارند.
• برخی افراد از گن یا لباس‌های فشاری مخصوص سینه استفاده می‌کنند. این روش درمان محسوب نمی‌شود، اما در بعضی بیماران باعث می‌شود برجستگی سینه کمتر دیده شود و اعتمادبه‌نفس بهتری در فعالیت‌های روزمره داشته باشند.

اگر بزرگی سینه رو به افزایش باشد، درد شدید ایجاد شود یا توده بیش از چند ماه باقی بماند، اتکا به درمان خانگی منطقی نیست و بررسی پزشکی ضرورت پیدا می‌کند.

بهترین رژیم غذایی برای ژنیکوماستی

عبارت «بهترین رژیم غذایی برای ژنیکوماستی» از جستجوهای بسیار رایج است، اما واقعیت این است که هیچ رژیم غذایی به‌تنهایی قادر به درمان ژنیکوماستی واقعی نیست. با این حال، تغذیه مناسب می‌تواند نقش مهمی در کنترل وزن، سلامت متابولیک و پیشگیری از تشدید این مشکل داشته باشد.

• رژیم غذایی متعادل که حاوی پروتئین کافی، ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری باشد، به عملکرد طبیعی سیستم هورمونی کمک می‌کند. مصرف منابع پروتئینی سالم مانند گوشت سفید، ماهی، تخم‌مرغ، حبوبات و مغزها توصیه می‌شود. مواد معدنی مانند روی که در برخی دانه‌ها و حبوبات یافت می‌شوند، برای سلامت هورمونی بدن اهمیت دارند.
• مصرف منظم سبزیجات و میوه‌ها، به‌ویژه سبزیجات برگ‌سبز و خانواده کلم‌ها، بیشتر از آن‌که اثر مستقیمی روی ژنیکوماستی داشته باشد، به کنترل وزن و سلامت عمومی بدن کمک می‌کند. در مقابل، مصرف زیاد غذاهای فرآوری‌شده، فست‌فودها و قندهای ساده می‌تواند باعث افزایش چربی بدن شود و شرایط را برای برجسته‌تر شدن ژنیکوماستی فراهم کند.
• در مورد مواد غذایی‌ای که گاهی به‌عنوان «ضد استروژن» معرفی می‌شوند، مانند چای سبز، زردچوبه، زنجبیل یا سیر، شواهد علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد این مواد می‌توانند اندازه بافت پستان را کاهش دهند. این خوراکی‌ها ممکن است بخشی از یک الگوی تغذیه سالم باشند، اما نباید انتظار اثر درمانی مستقیم از آن‌ها داشت.

در مجموع، بهترین رژیم غذایی برای ژنیکوماستی، رژیمی است که به حفظ وزن مناسب، سلامت متابولیک و تعادل کلی بدن کمک کند. چنین رژیمی جایگزین درمان پزشکی یا جراحی نیست، اما می‌تواند در کنار آن‌ها نقش حمایتی مؤثری داشته باشد.

جمع بندی

ژنیکوماستی یا بزرگ شدن پستان در مردان، در بیشتر موارد یک عارضه خوش‌خیم و قابل درمان است که معمولاً به‌دلیل تغییرات هورمونی، مصرف داروها یا سبک زندگی نامناسب ایجاد می‌شود. تشخیص به‌موقع، کلید اصلی موفقیت در درمان است؛ زیرا در مراحل اولیه، بیشتر بیماران با اصلاح عادات غذایی، کاهش وزن، تنظیم خواب و قطع مصرف داروهای محرک بهبود می‌یابند و نیازی به جراحی پیدا نمی‌کنند.

در صورت ماندگاری توده یا بروز علائمی مانند درد، رشد سریع یا ترشح از نوک سینه، مراجعه به پزشک متخصص غدد یا کلینیک دکتر فرازمند ضروری است تا بررسی‌های دقیق انجام و بهترین روش درمان انتخاب شود. آگاهی، پیگیری و اقدام به‌موقع، مؤثرترین راه برای بازگرداندن سلامت و اعتمادبه‌نفس در بیماران مبتلا به ژنیکوماستی است.

نویسنده :

دکتر بــرنا فــرازمـند

متخصص رادیوتراپی و انکولوژی

«تصمیم‌گیری آگاهانه» حق اساسی هر فرد است. ما در سایت drfarazmand.com با ارائه دقیق‌ترین و به‌روز‌ترین اطلاعات در مورد انواع سرطان و پاسخ به سوالات شما، کمک می‌کنیم بهترین انتخاب‌ها را داشته باشید