غربالگری سرطان روده بزرگ
غربالگری برای تشخیص سرطان قبل از بروز علائم استفاده میشود. دانشمندان آزمایشهایی را توسعه دادهاند که میتوانند فرد را قبل از بروز علائم و نشانهها، برای انواع خاصی از سرطانها غربال کنند. اهداف کلی غربالگری سرطان عبارتند از:
- کم کردن یا به صفر رساندن تعداد افرادی که به دلیل بیماری سرطان میمیرند.
- کاهش تعداد مبتلایان به این بیماری.
درباره غربالگری سرطان روده بزرگ
با غربالگری منظم، اغلب میتوان پولیپها را قبل از سرطانی شدن پیدا کرد و از سرطان روده بزرگ پیشگیری کرد. با توجه به سن و سابقه خانوادگی این بیماری، در مورد زمان غربالگری با پزشک خود مشورت کنید. افرادی که احتمال ابتلای آنها متوسط است، باید غربالگری را از ۴۵ سالگی شروع کنند. همچنین، افراد سیاه پوست باید از ۴۵ سالگی غربالگری را شروع کنند، زیرا در سنین پایینتر مبتلا میشوند.
سرطان روده بزرگ معمولا تا زمانی که بیماری پیشرفت نکند، علائمی ایجاد نمیکند. بنابراین با پزشک خود در مورد مزایا و معایب هر آزمایش غربالگری صحبت کنید. در صورت داشتن هر یک از عوامل خطر سرطان روده بزرگ یا شرایط زیر، باید غربالگری زودتر شروع شود:
- سابقه شخصی ابتلا به سرطان روده بزرگ یا پولیپ آدنوماتوز
- سابقه خانوادگی قوی ابتلا به سرطان روده بزرگ یا پولیپ. مانند: سرطان یا پولیپ در یکی از بستگان درجه یکِ زیر ۶۰ سال یا دو نفر از بستگان درجه یک در هر سنی. بستگان درجه یک شامل پدر و مادر، خواهر، برادر یا فرزندان است.
- سابقه شخصی ابتلا به بیماری التهاب روده (IBD)
- سابقه خانوادگی ابتلا به هر نوع سندرم ارثی سرطان روده بزرگ، مانند FAP، سندرم لینچ، یا سندرمهای دیگر
انواع روشهای غربالگری سرطان روده
آزمایشهایی که برای غربالگری سرطان روده بزرگ استفاده میشود در ادامه توضیح داده شده است.
کولونوسکوپی
کولونوسکوپی به پزشک اجازه میدهد تا شکل ظاهریِ سطح داخل راست روده و کولون را مشاهده کند. بیمار قبل از انجام این کار، آرامبخش دریافت میکند. کولونوسکوپ، یک لوله انعطافپذیر و چراغدار است. کولونوسکوپ برای پیدا کردن پولیپ یا سرطان، از طریق مقعد وارد راست روده و تمام روده بزرگ میشود. در طی این فرآیند، پزشک میتواند پولیپها یا سایر بافتها را برای بررسی خارج کند. حذف پولیپ میتواند از ابتلا به سرطان روده بزرگ نیز جلوگیری کند.
درباره کولونوسکوپی بیشتر بدانید.
CT کولونوگرافی
CT کولونوگرافی که گاهی کولونوسکوپی مجازی نیز نامیده میشود، یک روش غربالگری است که در برخی مراکز تحقیقاتی بر روی آن مطالعه میشود. همچنین برای ارائه بهترین نتیجه، نیاز به تفسیر توسط یک رادیولوژیست ماهر دارد. رادیولوژیست، پزشکی است که در تهیه و تفسیر نتایج تصویربرداریهای پزشکی تخصص دارد. با این حال، CT کولونوگرافی ممکن است یک گزینه برای افرادی باشد که نمیتوانند کولونوسکوپی استاندارد انجام دهند. مثلا:
-
- افرادی که بیهوشی برای آنها خطرناک است، یا
- افرادی که در روده بزرگ انسداد دارند و این انسداد از بررسی کامل جلوگیری میکند.
سیگموئیدوسکوپی
در سیگموئیدوسکوپی از یک لولهی نازک و انعطافپذیر و چراغدار استفاده میشود، و این لوله از طریق مقعد وارد راست روده و خم روده (سیگموئید) میشود تا پولیپ، سرطان و سایر ناهنجاریها را بررسی کند. پزشک در طی این روش، میتواند پولیپها یا سایر بافتها را برای بررسیهای بعدی خارج کند. اما نمیتواند قسمت بالاتر روده مانند کولون صعودی و کولون عرضی را بررسی کند. این روش غربالگری، امکان برداشتن پولیپها را نیز فراهم میکند که این مسئله میتواند از سرطان روده بزرگ جلوگیری کند. اما اگر در این روش پولیپ یا سرطان پیدا شد، انجام کولونوسکوپی نیز برای مشاهده کل روده بزرگ توصیه میشود.
درباره سیگموئیدوسکوپی بیشتر بدانید.
آزمایش خون مخفی در مدفوع (FOBT) و آزمایش ایمونوشیمی مدفوع (FIT)
آزمایش خون مخفی در مدفوع یک آزمایش غربالگری برای یافتن خون در مدفوع است. خون مخفی در مدفوع میتواند نشانه پولیپ یا سرطان باشد. نتیجهی مثبت آزمایش، به این معنی است که خون در مدفوع یافت شده است. این مسئله میتواند دلیلی غیر از پولیپ یا سرطان روده بزرگ داشته باشد، مثلا:
-
- از جمله خونریزی در معده یا دستگاه گوارش فوقانی،
- خوردن گوشتی که خوب پخته نشده یا غذاهای دیگر.
دو نوع آزمایش مدفوع وجود دارد: گایاک (FOBT) و ایمونوشیمی (FIT). پولیپها و سرطانها به طور مداوم خونریزی نمیکنند. بنابراین FOBT باید روی چندین نمونه مدفوع انجام شده و هر سال تکرار شود. اما این روش نیز تاثیر نسبتا کمی در کاهش مرگ و میر ناشی از سرطان روده بزرگ دارد، به طوری که در صورت انجام سالیانهی آن حدود ۳۰% و در صورت انجام یک سال در میان حدود ۱۸% مرگ و میر کاهش مییابد.
درباره آزمایش خون مخفی در مدفوع بیشتر بدانید.
تنقیه باریم با کنتراست دو برابر (DCBE)
برای بیمارانی که نمیتوانند کولونوسکوپی انجام دهند، یک تنقیه (اِنِما) حاوی باریم وارد روده میشود و سپس تصاویری با اشعه ایکس گرفته میشود. باریم ماده حاجبی است که به نمایشِ با کیفیتتر تصاویر روده بزرگ و راست روده کمک میکند. به طور کلی، بیشتر پزشکان روشهای غربالگری دیگر را توصیه میکنند، زیرا انما باریوم نسبت به کولونوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی یا CT-کولونوگرافی، دقت تشخیصی کمتری دارد.
درباره باریم انما بیشتر بخوانید.
آزمایشات DNA مدفوع
این آزمایش، DNA موجود در نمونه مدفوع فرد را برای یافتن سرطان، تجزیه و تحلیل میکند. همچنین از تغییراتی که در DNA پولیپها و سرطانها اتفاق میافتد، استفاده میکند تا بفهمد که آیا باید کولونوسکوپی انجام شود یا خیر.
توصیههای غربالگری سرطان روده بزرگ
سازمانهای مختلف، دستورالعملهای مختلفی را برای غربالگری سرطان روده بزرگ ارائه دادهاند. دو مجموعه از این دستورالعملها در زیر توضیح داده شده است. با پزشک خود در مورد بهترین آزمایش(ها) و فاصله زمانی بین این آزمایشها، متناسب با سوابق خود و میزان احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ صحبت کنید.
توصیه ASCO
انجمن انکولوژی بالینی آمریکا (ASCO) دستورالعملهایی دربارهی غربالگری سرطان روده بزرگ، برای پیشگیری از سرطان در افراد با احتمال ابتلای متوسط، تدوین کرده است. از ۴۵ سالگی، مردان و زنانی که احتمال متوسطی برای ابتلا به سرطان روده بزرگ دارند، باید یکی از آزمایشهای تعیین شده را انجام دهند. افرادی که احتمال ابتلای آنها به سرطان متوسط است، سابقه خانوادگی بیماری، سندرمهای ارثی مانند سندرم لینچ یا بیماری التهابی روده ندارند و در گذشته به سرطان روده بزرگ مبتلا نشدهاند.
آزمایشهای زیر هم پولیپ و هم سرطان را تشخیص میدهند:
- سیگموئیدوسکوپی انعطافپذیر، هر ۵ یا ۱۰ سال با انجام سالانه FIT یا FOBT
- کولونوسکوپی، هر ۱۰ سال
- DCBE ، هر ۵ سال
- CT کولونوگرافی، با فواصل زمانی که پزشک توصیه کند.
این آزمایشها در درجه اول سرطان را تشخیص میدهند:
- آزمایش خون مخفی در مدفوع به روش گایاک (Guaiac-based FOBT)، هر سال
- FIT ، هر سال
- آزمایش DNA مدفوع، هر چند باری که پزشک توصیه کند.
توصیه USPSTF
کارگروه خدمات پیشگیرانه در ایالات متحده (USPSTF) برای غربالگری سرطان روده بزرگ هیچ آزمایش خاصی را توصیه نمیکند. تنها توصیهی USPSTF این است که، افراد بین ۴۵ تا ۷۵ سال به طور منظم غربالگری شوند.
طبق نظر USPSTF، بزرگسالان بین ۷۶ تا ۸۵ سال باید با پزشک خود صحبت کنند تا مشخص شود که آیا غربالگری برای آنها مناسب است یا خیر. با این حال، افرادی که سابقه پولیپ یا سرطان روده بزرگ دارند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری هستند و ممکن است برای آنها غربالگری در سنین بالاتر نیز توصیه شود.
سایر نکات
ممکن است دسترسی به برخی از خدمات غربالگری در روستاها و سایر مناطق محروم، سخت باشد. با تیم درمانی دربارهی گزینههای قابل دسترس خود صحبت کنید.
به این نکته توجه کنید که هر آزمایش و غربالگری که نشان دهندهی وجود ناهنجاری باشد، باید با کولونوسکوپی نیز بررسی و تایید شود.
بخش بعدی علائم و نشانههای سرطان روده است. این بخش توضیح میدهد که بدن چه تغییرات میکند یا سرطان روده بزرگ چه مشکلات پزشکی را میتواند ایجاد کند.
- اصول پایهای سرطان12
- انواع درمان2
- انواع سرطان1
- بلاگ8
- پس از سرطان10
- پیشگیری و غربالگری4
- تشخیص سرطان24
- تغذیه بیماران سرطانی4
- تومور مغزی2
- خدمات دکتر5
- داروها5
- درمان سرطان13
- رابطه با جنس مخالف6
- زندگی سالم4
- سرطان استخوان1
- سرطان بیضه1
- سرطان پانکراس1
- سرطان پروستات21
- سرطان پوست2
- سرطان پیشرفته3
- سرطان تخمدان2
- سرطان تیروئید6
- سرطان حنجره5
- سرطان خون10
- سرطان دهان2
- سرطان دهانه رحم1
- سرطان رحم14
- سرطان روده بزرگ7
- سرطان روده کوچک1
- سرطان ریه13
- سرطان سینه20
- سرطان کبد1
- سرطان کیسه صفرا1
- سرطان مری11
- سرطان معده15
- سرطان واژن1
- علائم سرطان1
- عوارض سرطان1
- عوامل خطر5
- کلیات سرطان2
- کنار آمدن با سرطان10
- کودکان1
- مدیریت احساسات1
- نوجوانان و جوانان1
-
ایمونوتراپی چگونه انجام میشود؟
۲۵ بهمن ۱۴۰۱ -
خودآزمایی سرطان سینه در منزل
۲۴ بهمن ۱۴۰۱ -
چگونه سرطان را شکست دهیم ؟
۲۳ بهمن ۱۴۰۱ -
شیمی درمانی بهتر است یا پرتو درمانی؟
۲۰ بهمن ۱۴۰۱ -
آیا سرطان رحم باعث نازایی می شود؟
۱۹ بهمن ۱۴۰۱ -
تغذیه در شیمی درمانی
۹ بهمن ۱۴۰۱ -
آیا سرطان ریه کشنده است؟ طول عمر مبتلایان به سرطان ریه
۸ بهمن ۱۴۰۱ -
تفاوت هموروئید ( بواسیر ) و سرطان روده
۱ بهمن ۱۴۰۱ -
سرطان رحم و رابطه زناشویی
۲۹ دی ۱۴۰۱ -
آیا سرطان معده درمان دارد؟
۲۸ دی ۱۴۰۱