درمان سرطان و سلامت جنسی مردان
فهرست مطالب
درمان سرطان می تواند موجب ایجاد تغییرات جسمی و عاطفی، از جمله در سلامت جنسی و روابط زناشویی مردان شود.
پزشکان این نوع تغییرات را «عوارض جانبی جنسی» میگویند. این تغییرات شامل تغییر در میل شما به رابطه جنسی و توانایی شما برای انجام فعالیتهای جنسی هستند.
عوارض جانبی جنسی میتواند جسمی، روانی یا عاطفی باشد. درمان سرطان میتواند بر خلق و خو، تصویر بدنی، سطح انرژی و احساس آسایش و تندرستی شما اثر بگذارد. و همه این موارد میتواند زندگی جنسی شما را متاثر کنند.
با تیم درمان خود در خصوص اینکه آیا تشخیص و / یا درمان سرطان ممکن است موجب تغییر زندگی جنسی شما شوند یا خیر صحبت کنید. در صورت امکان قبل از شروع درمان این کار را انجام دهید. این امر ممکن است روی انتخاب نوع درمان برای شما اثر بگذارد. اگر خیلی نگران این موضوع هستید، میتوانید نظر متخصص دیگری را هم بپرسید.
مشکلات جنسی در طول ابتلا به سرطان
تغییر در سلامت جنسی که ناشی از سرطان یا درمان آن است ممکن است در طول درمان یا پس از آن اتفاق بیفتد. این تغییرات ممکن است موقتی یا دائمی باشند. این قضیه برای هر فرد متفاوت است.
در روشهای درمانی که مستقیما اندامهای جنسی شما را تحت تاثیر قرار میدهند، اثرات جسمی ناشی از درمان محتملتر است. به عنوان مثال، درمان سرطان پروستات، سرطان مثانه یا سرطان بیضه بیشتر از سایر روشهای درمانی مربوط به دیگر انواع سرطان، بر توانایی جسمی شما برای برقراری رابطه جنسی اثر میگذارند. با این حال، درمان سایر سرطانها مانند لوسمی نیز میتوانند به واسطه ایجاد احساس خستگی یا تهوع، میل شما را به رابطه جنسی کم کند. به همین دلیل باید با تیم درمان در مورد تشخیص اختصاصی خود و انتظارات پیش رو صحبت کنید.
عوارض جنسی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- میل کمتر به رابطه جنسی
- اختلال در ایجاد نعوظ یا نگه داشتن نعوظ به قدری که بتوان رابطه جنسی همراه با دخول تجربه کرد. «اختلال نعوظ» و ED از دیگر نامهای این اختلال هستند.
- زود انزالی، یعنی قبل از اینکه خودتان بخواهید ارضا میشوید.
- دفع مقدار کمی ادرار طی ارگاسم.
- تجربه ارگاسم «خشک» بدون خروج مایع منی. این اتفاق زمانی میافتد که منی به جای خروج از آلت تناسلی، به سمت عقب برمیگردد و وارد مثانه میشود.
- احساس درد در هنگام رابطه جنسی.
اگر پیش از شروع درمان از این مشکلات رنج میبرید، به تیم درمان خود اطلاع دهید. در صورتی که آنها از مشکل شما مطلع شوند ممکن است بتوانند از حادتر شدن آن جلوگیری کنند. در ضمن، هر گونه مشکل یا تغییر جدیدی که در سلامت جنسیتان حین درمان یا پس از آن ایجاد میشود را به تیم درمان اطلاع دهید.
درمانهای سرطان کاهنده سلامت جنسی مردان
بعضی از روشهای درمانی در مقایسه با دیگر روشها به احتمال بیشتری زندگی جنسی شما را تحت تاثیر قرار مدهند. روشهای درمانی زیر ممکن است باعث ایجاد مشکلات جنسی شوند.
جراحی
جراحیهایی که در نواحی پروستات، بیضه، مثانه، روده بزرگ، و/یا راست روده انجام میشوند میتوانند به عصبهای کنترلکننده نعوظ آسیب برسانند. با پزشک خود درباره جراحی حفظ عصب صحبت کنید. علاوه بر آن، جراحی میتواند باعث انزال خشک شود. این موضوع ممکن است شما را اذیت کند یا این که برایتان مسئلهای نباشد.
جراحیهای کولوستومی، یوروستومی یا برداشت بیضه میتوانند بر اعتماد به نفس و تصویر بدنی شما تاثیر منفی بگذارند. در جراحیهای کولوستومی و یوروستومی، روزنههایی برای دفع مدفوع و ادرار در بدن ایجاد میگردد. در این شرایط، شما یک کیسه که داخل آن ادرار یا مدفوع است را با خود حمل میکنید و این موضوع ممکن است باعث شود تا از نشان دادن بدن خود به شریک عاطفی خود اجتناب کنید.
پرتو درمانی
پرتودرمانی در ناحیه لگن خاصره میتواند باعث ایجاد اختلال نعوظ شود. این مشکل میتواند در فاصله زمانی ۶ ماه تا ۲ سال پس از پرتودرمانی ایجاد شود. اختلال نعوظ ممکن است ظرف ۲ تا ۳ سال بهتر شود یا از بین برود. با پزشک خود درباره اقداماتی که میتوانید هنگام تجربه اختلال نعوظ انجام دهید، صحبت کنید. در درمان سرطان پروستات که به آن براکیتراپی میگویند دانههای رادیو اکتیو ریز نزدیک تومور قرار داده میشود. همانند دیگر انواع پرتودرمانی، این روش نیز میتواند باعث بروز اختلا نعوظ شود. با پزشک خود درباره اقداماتی که میتوانید در صورت بروز این مشکل انجام دهید، صحبت کنید.
به طور کلی، پرتودرمانی میتواند باعث درد، خستگی، و از دست دادن توانایی کنترل حرکات معده و مثانه شود. این مشکلات ممکن است باعث شوند تا فرد از برقراری رابطه جنسی خودداری کند یا میل به آن کم شود.
در نهایت، بیماریهای قلبی، فشار خون بالا، یا دیابت میتوانند خطر ابتلا به اختلال نعوظ ناشی از پرتودرمانی را افزایش دهند. اما، احتمال ابتلا به اختلال نعوظ حتی بدون داشتن این بیماریها نیز وجود دارد.
شیمیدرمانی
عوارض جانبی شیمیدرمانی میتواند احساسات، خود انگاره (تصور از خود) و میل به برقراری رابطه جنسی را تحت تاثیر قرار دهد. عوارض جانبی این روش درمانی ممکن است شامل کاهش یا افزایش وزن، حالت تهوع، استفراغ، و اسهال باشد. همچنین، ممکن است بیمار قدرت نعوظ خود را از دست دهد، اما این مشکل معمولا با گذشت رفع میشود. از پزشک خود درباره عوارض جنسی احتمالی داروهایی که در برنامه درمانی شما وجود دارند مانند درمان تارگت یا ایمونوتراپی، سوال کنید.
هورموندرمانی
برخی از روشهای درمانی سرطان پروستات با هدف کاهش میزان تولید هورمون تستسترون در بدن طراحی شدهاند. این روشهای درمانی با هدف مقابله با سرطان هستند، با این حال میتوانند باعث کاهش میل جنسی، اختلال نعوظ و مشکلات مربوط به ارگاسم شوند. بیماران جوان با انجام این درمانها ممکن است با مصرف داروهای برطرف کننده اختلال نعوظ یا حتی بدون آن هم قادر به نعوظ باشند. این بدان علت است که در سنین جوانی بدن میزان زیادی از تستسترون خود را دارد.
مراقبت حمایتی/ سایر داروها
بعضی از داروهایی که برای کنترل علائم یا بیماریهای دیگر هستند ممکن است باعث مشکلات جنسی در افراد شوند. برخی از داروهای ضد درد، داروهای ضد افسردگی، و داروهای فشار خون (مسدودکنندگان بتا یا بتا بلاکرها) نمونههایی از این داروها هستند.
سایر عوامل
اگر سن بیمار بالاتر باشد یا قبل از شروع درمان مشکلاتی داشته باشد، ریسک ابتلا به مشکلات جنسی بعد از درمان بالاتر خواهد بود. با این حال، صرف نظر از سن بیمار لازم است تا با پزشک درباره نگرانیهای جنسی صحبت شود. موضوعاتی که ممکن است در این رابطه مطرح شوند شامل تمایل به فرزندآوری، خواستههای بیمار از زندگی جنسی و توقعات شریک زندگی بیمار است. راهکارهای بسیاری برای درمان مشکلات جنسی، که مشکلات جنسی ناشی از درمان سرطان هم جزئی از آنهاست، وجود دارد.
پیشگیری از مشکلات جنسی مردان
با پزشک خود درباره نحوه محافظت خود و شریک زندگیتان در برابر خطرات ناشی از درمان سرطان صحبت کنید. برای مثال، اقدامات محافظتی ممکن است شامل استفاده از کاندوم جهت محافظت از شریک زندگی در برابر انتقال مواد شیمیدرمانی به او باشد. این داروها به مدت ۴۸ تا ۷۲ ساعت در منی بیمار باقی خواهد ماند. در ضمن، در صورت انجام براکیتراپی نیز لازم است از کاندوم استفاده شود. کاندوم از شریک زندگی شما در صورتی که دانههای پرتودرمانی خارج شوند، محافظت میکند.
احتمال این که بیمار حین دریافت شیمیدرمانی بتواند شریک زندگی خود را باردار کند، کم است. اما امکان چنین کاری وجود دارد. با اجتناب از بارداری تا حداقل ۲ ماه پس از اتمام شیمیدرمانی میتوان از شریک زندگی و فرزندان آینده خود محافظت است.
شیمیدرمانی، پرتودرمانی و برخی از انواع جراحی میتواند قابلیت بارداری سازی را از مردها بگیرد. اصطلاح پزشکی برای چنین موردی، ناباروری است. بیمار میبایست پیش از شروع فرایند درمان با متخصص سرطانشناس درباره موضوع ناباروری صحبت کند. ممکن است بیمار بخواهد تعدادی از اسپرمهای خود را منجمد کند یا یک روش درمانی دیگر که در آن قابلیت باروری حفظ میشود را انتخاب کند.
احساسات و مشکلات جنسی مردان
احساس بیمار نسبت به سرطان و درمان آن میتواند بر میل جنسی و آمیزش با شریک زندگی تاثیر بگذارد. مواردی که ممکن است بخواهید با پزشک خود درباره آنها صحبت کنید عبارتند از:
- ترس از عود سرطان
- احساس اندوه، ناامیدی یا ناتوانی
- احساس بد در خصوص تغییرات بدنی
- مضطرب، افسرده و پریشان بودن
شریک زندگی شما هم ممکن است این احساسات را تجربه کند. در مورد این احساسات و نگرانیها از جمله نحوه تاثیرگذاری آنها بر سلامت جنسی با یکدیگر صحبت کنید. تجربه این احساسات بدون صحبت کردن درباره آنها میتواند مانع صمیمت و نزدیکی طرفین هم از لحاظ جسمی و عاطفی شود.
مدیریت عوارض جانبی
کاهش عوارض جنسی بخش مهمی از فرایند مراقبت از سرطان است. به این امر، مراقبت تسکینی یا حمایتی میگویند. تیم درمان میتواند راهکارهایی را برای مدیریت این علائم و نشانهها توصیه کند. این توصیات به عوامل زیر بستگی دارد:
- سابقه جنسی شما شامل سطح سلامت جنسی و تجربه هر گونه مشکل یا چالش در گذشته
- آیا شما دارای همسر هستید یا شریک جنسی بلند مدت
- انواع روشهای آمیزشی که دارید و جایگاه آمیزش جنسی در زندگی شما
پزشک با شما درباره هر مشکلی صحبت خواهد کرد. همچنین، او ممکن است شما را معاینه کند و آزمایشاتی را انجام دهد. گزینههای درمانی برای رفع مشکلات جنسی شامل موارد زیر هستند:
داروهای اختلال نعوظ (ED)
این داروها به شما در نعوظ و حفظ آن برای مدت مناسب جهت آمیزش جنسی کمک میکند. داروهای اختلال نعوظ شامل سیلدینافیل (ویاگرا)، تادالافیل (سیالیس)، و واردنافیل (لویترا) است.
تمرینهای کف لگن
این تمرینها باعث تقویت عضلات در ناحیه اندام تناسلی میشود. همچنین، در صورتی که دچار بی اختیاری هستید، تمرینهای کف لگن میتوانند به شما در کنترل مثانه و معده کمک کنند.
تزریق وراپامیل
نعوظ ممکن است با تزریق دارو در ناحیه آلت تناسلی با استفاده از یک سوزن نازک ایجاد شود. این داروها جریان خون به آلت تناسلی را افزایش میدهند. داروهای مورد استفاده برای این کار شامل موارد زیر هستند:
- آلپروستادیل (کاورجکت، ادکس، میوز)
- پاپاورین (با نامهای تجاری مختلف)
ایمپلنت آلت تناسلی
در این روش، پزشک دستگاهی را در داخل آلت تناسلی قرار میدهد. بیمار میتواند با استفاده از این دستگاه در هر زمانی که بخواهد به نعوظ برسد.
دستگاه وَکیوم نعوظ
در این روش، یک پمپ کوچک روی آلت تناسلی قرار میگیرد تا انتقال خون به ناحیه تناسلی تسهیل شود.
حلقه تنگکننده آلت تناسلی
در این روش، هنگامی که نیاز به نعوظ باشد، یک حلقه در اطراف پایه آلت تناسلی قرار داده میشود تا به حفظ خون در ناحیه آلت تناسلی کمک شود. از این روش میتوان در کنار دیگر روشهای اشاره شده در بالا جهت حفظ نعوظ استفاده کرد.
سایر اقدامات
از پزشک خود بخواهید تا درباره خطرات و عوارض جانبی احتمالی گزینههایی که انتخاب میکنید، توضیح دهد. همچنین، تیم درمان میتواند به بیمار برای مقابله با احساساتی که بر زندگی جنسی او تاثیر میگذارد، کم کند. این گزینهها عبارتند از:
- صبحت با یک مشاور یا درمانگر جنسی
- کمکخواهی در اجتماعی که در آن هستید، مانند یافتن گروههای حمایتی برای رهایییافتگان از سرطان
مشاوره زناشویی میتواند به شما برای داشتن گفتوگوی موثر با شریک زندگیتان کمک کننده باشد. گفتوگوی بهتر ممکن است برای غلبه بر احساسات دشواری که در صمیمت و آمیزش زندگی زوجین تداخل ایجاد میکند، کمک کننده باشد.
دکتر بــرنا فــرازمـند
متخصص رادیوتراپی و انکولوژی
«تصمیمگیری آگاهانه» حق اساسی هر فرد است. ما در سایت drfarazmand.com با ارائه دقیقترین و بهروزترین اطلاعات در مورد انواع سرطان و پاسخ به سوالات شما، کمک میکنیم بهترین انتخابها را داشته باشید
-
انواع سرطان
مشاهده کامل
- تومور مغزی
- سرطان استخوان
- سرطان بیضه
- سرطان پانکراس
- سرطان پروستات
- سرطان پوست
- سرطان تخمدان
- سرطان تیروئید
- سرطان حنجره
- سرطان خون
- سرطان دهان
- سرطان دهانه رحم
- سرطان رحم
- سرطان روده بزرگ
- سرطان روده کوچک
- سرطان ریه
- سرطان سینه
- سرطان طحال
- سرطان کبد
- سرطان کلیه
- سرطان کیسه صفرا
- سرطان مثانه
- سرطان مری
- سرطان معده
- سرطان واژن
- پس از سرطان مشاهده کامل
- پیشگیری و غربالگری مشاهده کامل
- خدمات دکتر مشاهده کامل
- کلیات سرطان مشاهده کامل
- کنار آمدن با سرطان مشاهده کامل